|

Vegelinsoard

Vegelinsoard
©: FrieslandWonderland

Vegelinsoard is in jong streekdoarp dat yn de twadde helte fan de 19e ieu ûntstien is yn de noardeastlike punt fan de Haskerfeanpolder dy’t yn dizze perioade ferfeane waard. De delsetting is ynearsten nei in tichtby lizzend wetter Stobbegat neamd. De net bot loovjende namme is earst yn Stobbegea feroare. Om 1955 hinne waard de offisjele namme Vegelinsoard, nei de aadlike famylje dy’t foar de ûntwikkeling fan Haskerlân in protte betsjutte. De âlde namme libbe noch lang troch, mar de nije is no gongber.

Yn de 19e ieu is hjir op grutte skaal leechfean wûn. Fan it midden fan dy ieu ôf koe begûn wurde oan it droech meallen fan it ta in petgattegehiel perforearre gebiet. Op de gritenijkaart yn de atlas fan Eekhoff út dy tiid is te sjen hoe sterk de feanpolder fergroeven is. De yn 1859 / 60 boude poldermole dy’t noardlik fan Vegelinsoard stiet, docht hjir oan tinken. Dizze ‘Deelsmole” of ‘Grevensmole’ bemealde it noardlike part fan de Haskerfeanpolder. It is in achtkante grûnsiler mei in bakstiennen foet en in mei reid beklaaide romp en kap. Yn de stikken de Binnengreven en Bûtengreven is de ûntginning fan de útfeane streek begûn. Dêr stiet oan Deelswâl 3 in pleats út 1888 mei in ûnderkeldere blokfoarmich foarhûs op’ e hoeke fan de skuorre. De measte oare bebouwing yn de polder is fan jongere datum, want yn de tritiger jierren waard wurk makke fan it yn kultuer bringen fan de hiele Haskerfeanpolder.

Der binne pleatsen en arbeiderswenningen út dizze perioade te finen.

Yn it noardeasten is de delsetting mei konsintrearre bebouwing ûntwikkele. Dy wie yn de 19e ieu troch wetterferbiningen goed ûntsletten, mar no’t it ferkear benammen oer de dyk plak fynt, leit Vegelinsoard wat isolearre. De buorskip mei haventsjes by it Muontserak, Rusken en Snilen krige mei troch nijbou nei de oarloch it karakter fan in doarp, hokker status it yn de tuskentiid ek krigen hat. De yn it doarp frij brede Swarte Wei foarmet mei in plantsoen it sintrum.

Colofon

Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel

© Foto voorblad: FrieslandWonderland


Nieuwe encyclopedie van Fryslân voor slechts € 29,90 incl. verzenden!

Bijna 8 kilogram aan kennis over Friesland! Wees er snel bij want op is op.

De Nieuwe Encyclopedie van Fryslân is een onmisbare aanvulling in de boekenkast voor iedereen die gek is van Fryslân en meer wil weten van deze provincie. Op 15 september 2016 verscheen de vierdelige encyclopedie die rond de 3000 pagina’s telt, 11.000 trefwoorden bevat en ruim 8 kilo weegt. De encyclopedie staat bomvol actuele kennis over Fryslân en is een echte pageturner geworden.

Voor al diegenen die dit standaardwerk over Fryslân altijd al hadden willen hebben! Nu voor een wel heel speciaal prijsje! Maar let op! Op = Op!