|

Zoutkamp

Zoutkamp
©: Peter Karstkarel

Zoutkamp komt in 1418 al in de bronnen voor als Soltcampum. Er was nog geen nederzetting; er werd in deze hoek bij de Lauwerszee zout uit het zilte veen gebrand. Zout was nodig voor het conserveren van levensmiddelen. Het dorp kon pas ontstaan nadat in de Tachtigjarige Oorlog Spanjaarden op deze strategische plaats bij het Reitdiep een schans legden. De watergeuzen mochten vanaf hier niet naar Groningen oprukken. In 1589 nam graaf Willem Lodewijk de vesting in, waarna hij hem liet uitbreiden. De vesting is nooit meer aangevallen, ook niet nadat hij na verval in 1795 door de Franse bezetting werd ‘opgemaakt’ en uitgebreid om een eventuele aanval van Engelsen te weerstaan. In 1882 werd de vesting Zoutkamp opgeheven. In tijden van vrede waren er waarschijnlijk nauwelijks militairen gelegerd. Er vestigden zich wel vissers. In 1759 stonden hier 25 huizen, maar nog steeds geen kerk. De inwoners moesten in Vierhuizen of Niekerk ter kerke gaan. In de 19de eeuw nam de bevolking toe, een gevolg van de aanleg van de vissershaven in 1825. Schelpenvisserij leverde kalk op voor de bouwindustrie. In 1836 kon een eigen kerk worden gebouwd, nadat in 1827 al een school was gesticht. Van vestingdorp werd Zoutkamp sluizendorp.

In 1858 kwamen sluizen in het Hunsingokanaal. Toen het Reitdiep in 1876 werd afgesloten, moesten daar ook sluizen in komen, de Provinciesluis en een binnen- en buitenhaven. Bovendien werd een spuisluis aangelegd om het water uit de Lauwers af te voeren. Aan het Hunsingokanaal kwam bedrijvigheid: een scheepswerf, twee kalkovens, een stoomhoutzagerij en in 1872 een portlandcementfabriek. Het is allemaal weer verdwenen. Ook veel oude vissershuisjes zijn er niet meer. Die vormen nu een schilderachtig buurtje in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Veel maritieme bedrijvigheid is na de afsluiting van de Lauwerszee in 1969 geleidelijk verhuisd naar Lauwersoog. Op het in 1933 aangelegde haventerrein is het rustig geworden.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Peter Karstkarel


Archivering van erfgoedinformatie met het ErfgoedCMS™

Bent u geïnteresseerd in erfgoedinformatie en hoe u dit op een professionele en duurzame manier kunt ontsluiten op het internet, dan is het volgende voor u van belang.

Sinds kort is er namelijk het ErfgoedCMS™ van DeeEnAa. Met dit op maat gemaakte ErfgoedCMS™ kan ieder dorp of iedere stad haar erfgoedinformatie registreren, rubriceren en ontsluiten. Daarnaast kan het ErfgoedCMS™ worden ingezet als webshop voor lokale producten en kan het de basis vormen voor dorps- of stadswandelingen compleet met QR-code bordjes.

Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen wij u graag naar de pagina over het ErfgoedCMS™ op de ErfgoedCMS-website via onderstaande knop.