©: Peter Karstkarel

De Bonifatiuskerk, gelegen op een hoge wurt aan de rand van een geestrug, doet op het eerste gezicht niet oud aan omdat het front zo jong is: de westgevel is in 1818 en de toren pas in 1886 met de voor toen gebruikelijke neostijlversieringen totstandgekomen. Maar het schip van de kerk is oud en nog grotendeels van tufsteen. Dit bouwmateriaal, vulkanisch gesteente dat uit het Eifelgebergte via de stapelplaats Deventer over zee naar het noordoosten werd vervoerd, komt in Ostfriesland verder nauwelijks voor. Het is een aanwijzing voor de leeftijd van de kerk, die omstreeks 1200 gebouwd zal zijn. De stijlkenmerken van het romaanse muurwerk bevestigen dit. Zowel in de noord- als de zuidmuur staan hoog geplaatste, kleine rondboogvensters. In de zuidmuur zijn veel later grote gotische vensters, van onderling verschillend formaat, ingebroken en zijn nog meer sporen van veranderingen te bespeuren.

De noordmuur is vrij ongeschonden gebleven, daar zijn de lisenen tussen de zes traveeën beter bewaard gebleven. De halfronde koorsluiting is iets versmald en vertoont in het tufstenen gedeelte aan de zuidoostzijde spaarvelden tussen lisenen die gedekt zijn door een rondboogfries. Midden in deze veldentrits staat vrij laag een dichtgezet rondboogvenster. De koorsluiting is in baksteen verhoogd. Het dak bezit een dekking met leien.

Het interieur bevat een aantal belangrijke herinneringen aan middeleeuwse vroomheid. De kloeke doopvont van Bentheimer zandsteen uit de 13de eeuw is versierd met florale randen en rust op een voet met dierenfiguren. Bijna in contrast daarmee is het hoge, torenvormige en frêle sacraments huis van Bamber ger zandsteen dat uit het laatst van de 15de eeuw zal dateren. Het kruisigings altaar stamt eveneens uit de laatgotische tijd. Het behoort tot de zes fraaiste van Ostfriesland. De retabel bevat gesneden taferelen uit de lijdensgeschiedenis van Christus met zwikken en luifels van verguld filigreinwerk. De vleugels bevatten recent geschilderde taferelen. De preekstoel met de vier evangelisten op de panelen is in 1675 vervaardigd in het atelier van Jacob Cröpelin uit Esens.

Locatie

Arle

Colofon

Peter Karstkarel

© Foto voorblad: Peter Karstkarel