|

Brantgum

Brantgum
©: FrieslandWonderland

Brantgum is in karakteristike radiale terp dy’t al inkele ieuwen foar de jiertelling op in kwelderwâl ûntstien is. It hie it ideale terpdoarp west as de trochgeande dyk tusken Dokkum en Holwert yn 1853 net oer dizze terp hinne lein wie, wêrtroch de struktuer fan de terp yn twa helten dield waard. Foar dy tiid gie it paad by de Heemstraweg noardlik fan it doarp lâns.

De bebouwing, ek dy fan nei de oarloch, leit hast alhiel rjochte op de ringwei. Foar dy tiid hie Brantgum in nochal wat lange en yngewikkelde wetterferbining oer Foudgum nei de Ie en it efterlân ta. De agraryske bebouwing is foar it grutste part oan de súdwestkant fan de yn de tiid breder makke en trochgeande rûte te finen. Oan dy kant is de terp yn it lêst fan de 19e ieu it meast ôfgroeven. De wenningen steane foaral yn it noardeasten fan it doarp, dêrtuskenyn inkele notabele wenten mei in middengong. Oan de Roosterwei stiet de om 1870 hinne boude doarpsskoalle met skoalhûs. By de Ringwei lâns hat sûnt it begjin fan de 20e ieu in tichtere bebouwing plak fûn, oant yn de perioade nei de oarloch ta mei folkshúsfesting oan de Ringwei en yn de jierren tachtich oan de Stimhûstrjitte.

De doarpstsjerke stiet sawat yn ‘e midden fan de rûne terp; hjoed de dei leit de dyk oan de eastkant. De romaanske tsjerke is yn de 12e ieu boud fan dowestien. Dizze dowestiennen muorren binne yn de westlike traveeën te sjen, oan de noardkant mei in frij komplete rûnbôgefries. Dit kaam foar it ljocht doe ‘t by in restauraasje de yn 1876-1877 oanbrochte pleisterlaach wer fuorthelle waard. Yn de 15e ieu is de tsjerke mei in travee útwreide en de eastlike koarpartij kaam krekt foar it midden fan de 16e ieu ta stân. Om dy tiid hinne sille nei alle gedachten ek de spitsbôgefinsters en de steunbearen oanbrocht wêze. De yn de westlike partij opnommen toer mei ynsnuorre spits kaam sawat tagelyk mei de bepleistering yn 1877 klear. Hy hat yn alle segminten útdjippe gevelfjilden dy ‘t by de heechste dêrfan mei keperfriezen dutsen wurde.

Colofon

Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
NLP: Doarpswurk

© Foto voorblad: FrieslandWonderland


Archivering van erfgoedinformatie met het ErfgoedCMS™

Bent u geïnteresseerd in erfgoedinformatie en hoe u dit op een professionele en duurzame manier kunt ontsluiten op het internet, dan is het volgende voor u van belang.

Sinds kort is er namelijk het ErfgoedCMS™ van DeeEnAa. Met dit op maat gemaakte ErfgoedCMS™ kan ieder dorp of iedere stad haar erfgoedinformatie registreren, rubriceren en ontsluiten. Daarnaast kan het ErfgoedCMS™ worden ingezet als webshop voor lokale producten en kan het de basis vormen voor dorps- of stadswandelingen compleet met QR-code bordjes.

Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen wij u graag naar de pagina over het ErfgoedCMS™ op de ErfgoedCMS-website via onderstaande knop.