Idaard
It lytse terpdoarp Idaerd wie yn de Midsieuwen it haadplak fan de gritenij Idaarderadiel, mar it is letter troch hast alle oare Idaarderadielster doarpen oerfleugele. It wie mei de Kromme Sleat oer it Eagumer Djip, it farwetter tusken Ljouwert en Grou, ferbûn. It hie in dyk nei Reduzum, dy’t yn 1853 ferbettere waard ta in púndyk en it wie al nei de oarloch dat der in dykferbining nei Grou ta kaam. Doe‘t om 1960 hinne rykswei N32 fan Ljouwert nei It Hearrefean oanlein waard, wie it doarp foar in koarte tiid goed ûntsletten. Mar nei’t de N32 in autosneldyk wurden wie, siet Idaerd wer yn it isolemint.
Healwei de 19e ieu toant de gritenijkaart in agrarysk doarp, groepearre om de tsjerketerp hinne mei de pleatsen Groot en Klein Epema en Sijbema oan de eastkant en wat lytsere gebouwen noardlik fan de terp. Oan de dyk nei Reduzum ta leit Friesmastate. Oan1882 ta lei dit aadlike bûten yn it útstrekt park. Der is gjin spoar mear fan te finen. Oan de noardlike útfalswei stean pleatsen, boarger- en folkswenningen yn in rige.
Hjoeddei bestiet de kearn fan Idaerd út in diels ôfgroeven terp mei de tsjerke en toer, in lyts buorrentsje fan in pear pânen dêr tsjinoer en in griene romte oan de eastkant, wêromhinne inkele monumintale buorkerijen. De tsjerke datearret út 1774, de stichtingsstien meldt dat de fjouwerjierrige Cornelius Arent van Scheltinga op 4 july de earste stien lein hat. Trije jier letter soe dizze jongste soan fan de grytman datselde ek dwaan by de tsjerke fan Eagum. It is in ienfâldige sealtsjerke mei in trijekantige koarsluting. De wat útdjippe traveeën besitte ‘korf’-bôgige sletten finsters. De sealdaktoer is út de 15e ieu en hat oan de westkant in flakke geveltop mei in lûk. De eastlike, nei it doarp ta rjochte geveltop is toaid mei in trijetal nissen. Oan alle kanten sitte twa rûnbôgige galmgatten mar allinne oan de noardkant is in oerwurk oanbrocht. De tsjerke hat seis brânskildere ruten út de 16e ieu.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
NLP: VVV Mid Fryslân
DEP: VVV Mid Fryslân
