©: FrieslandWonderland

De Dokkumer Ee, die van Leeuwarden naar Dokkum loopt, bestond lang geleden uit twee aparte afwateringsstroompjes. De kunstmatige, gegraven verbinding tussen beide stroompjes is nog herkenbaar in het rechte stuk van de (voor het overige bochtige) Ee tussen Burdaard en Tergracht. De naam van laatstgenoemd buurtschap duidt ook op de kunstmatige oorsprong van dit deel van de Dokkumer Ee. Na het verbinden van beide delen werd de scheepvaartfunctie steeds belangrijker. Ten behoeve van die scheepvaart moest men de waterweg regelmatig "slatten" (baggeren, uitdiepen). Tot op de dag van vandaag vormt de Dokkumer Ee, als onderdeel van de staandemastroute tussen de Friese Meren en de Waddenzee, een belangrijke verbinding, met name voor de recreatievaart.

Aan weerskanten van de Dokkumer Ee ligt het karakteristieke terpenlandschap: uitgestrekte weilanden, schijnbaar willekeurig neergezette molens, verspreide boerderijen, hier en daar wat bomen en natuurlijk de vele schilderachtige terpdorpjes. Een aantal daarvan ten westen van Dokkum staan bekend onder de naam ’Flieterpen’: Lichtaard, Reitsum, Ginnum en Jannum. In het dertiende eeuwse kerkje van laatstgenoemd dorp is het Kerkmuseum gevestigd. De collectie middeleeuwse sarcofagen is één van de grootste van Europa. Wat verder naar het noorden ligt de terp van Hegebeintum, de hoogste van Nederland (8.80m boven NAP). Bij de terp bevindt zich een informatiecentrum.

In het gebied lagen vroeger meerdere kloosters. Net ten westen van Sybrandahûs lag klooster Klaarkamp, het eerste cisterciënzer klooster in Noord Nederland, van waaruit tal van andere kloosters gesticht werden. Bij Bartlehiem, het roemruchte dorp aan de Elfstedenroute, stond het klooster Bethlehem, waar het dorp zijn naam aan ontleent. Van de kloosters zelf is niks overgebleven. Wel zijn de kloosterterreinen in sommige gevallen nog duidelijk herkenbaar in het landschap. Dat geldt bijvoorbeeld voor Klaarkamp en Foswert, een voormalig klooster ten zuiden van Ferwert.

Het gebied rond de Dokkumer Ee heeft veel te bieden voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis van kerken en kloosters. Door de vele, kleine weggetjes is het bovendien een gebied dat prima fietsend verkend kan worden. Maar misschien ondergaat u het prachtige, weidse landschap met zijn terpen, molens en kerktorens nog wel het best te voet. Onder de naam Historische Wandelpaden zijn door Landschapsbeheer Friesland ook in dit gebied een aantal prachtige wandelroutes beschreven.

Colofon

FrieslandWonderland

© Foto voorblad: FrieslandWonderland