Nijsgjirrichheden yn De Gordyk

Boustyl: Sealtsjerke
Datearring: 1792
Restauraasje: 1981/2009

Lizzing:
De tsjerke fan Koartsweagen falt no ûnder De Gordyk. De tsjerke leit besuden De Gordyk en it hjoeddeiske Koartsweagen, oan De Leyen yn it iepen fjild, mei in rom, skadich en monumintaal hôf deromhinne.

Eksterieur:
It ienfâldige tsjerkje is opboud mei bakstien. Der binne ek âlde friezen (kleastermoppen) te sjen: dy komme fan de yn 1896 ôfbrutsen tsjerke.
Oant de ein fan de njoggentjinde ieu stie der in klokkestoel by de tsjerke. Yn 1896 binne de twa klokken dêrfan ferkocht. Ien fan dy beide klokken, in ryk fersierde tolfde- of trettjinde-ieuske klok, is bekend as de âldste klok fan Nederlân. Hy is no yn it klokkemuseum yn Asten, yn Noard-Brabân. Der stiet ûnder oaren in grut Mariamonogram op de klok en yn spegelbyld de tekst Ave Maria. Dy Mariaklok komt nei alle gedachten út de Mariakapel dy’t yn de midsieuwen yn Koarsweagen stien hat. De hjoeddeiske klok yn de dakruter is fan 1947.

Ynterieur:
De tsjerkeromte hat in ienfâldige ynrjochting mei û.o. in 17de ieuske kânsel. Under de kânsel leit in sarkofaachdeksel fan sânstien, dat ek brûkt is as dekstien foar in alter, dêr’t de oanbrochte fiif krusen fan tsjûgje. Der binne twa hearebanken yn de tsjerke foar de tsjerkfâden fan eartiids en in preekstoel.

Gebrûk hjoed-de-dei:
It tsjerkje fan Koartsweagen wurdt in pear kear yn ’t jier brûkt foor trou- en routsjinsten. De Pleatslike Kommisje fan de Stichting Alde Fryske Tsjerken siket mooglike hierders, lykas koaren, korpsen of bedriuwen en ynstellings dy’t der gearkomsten yn hâlde wolle.

Gorredijk, Stationsweg 35-37: marechausseekazerne

Deze kazerne van de Koninklijke marechaussee werd in 1895 gesticht na overplaatsing van de brigade uit Beetsterzwaag. Zij is een voorbeeld van het oude type kazerne, waarvan ook in Heerenveen een exemplaar is te vinden. Het werk werd uitgevoerd door de aannemers Gebr. Aberson uit Steenwijk, naar ontwerp van het wapen der Genie. De bijbehorende stallen met het arrestantenblok zijn verbouwd tot garagebedrijf.

Stoomhoutzagerij

Stoomhoutzagerij, gebouwd in 1900 aan de Molenwal. De stoomhoutzagerij is de opvolger van een windhoutzaagmolen die tot 1912 op deze plaats stond. Engbert Posthuma werd in 1857 eigenaar van de windhoutzaagmolen, die in de jaren zeventig van de negentiende eeuw op naam kwam van de Fa. 'van der Sluis en Posthuma. Begin twintigste eeuw werd Job Posthuma eigenaar, die de molen in 1912 liet afbreken en een nieuwe stoomhoutzagerij liet bouwen.

De houtzagerij bestaat uit een dubbele houten schuur, met een uitbreiding in baksteen met schoorsteen. Het complex is nu buiten bedrijf. Bij de ingang van het complex staat een fraaie witgepleisterde directeursvilla uit 1860, in eclectische stijl gebouwd.