Hjerbeam
Hjerbeam is in lyts terpdoarp westlik fan de Slachte. De kearn mei de tsjerke fan de eardere rykswei Ljouwert-Harns, dy‘t destiids in soad ferkearsoerlêst feroarsake.
Hjir stie ek Sikkemastate, in aadlik hûs dêr‘t de rom fan ôf glânzige omdat Sicco van Goslinga dêr berne wie. Sicco wie grytman fan Frjentsjeradiel en kurator fan de Hegeskoalle fan Frjentsjer, dêr‘t hy sels ek studearre hie, mar reizge in soad as foaroansteand ambassadeur fan de Republyk. Dizze Sicco, begroeven yn it tichteby lizzende Doanjum, ûnderhannele sels op Versailles mei de ’Zonnekoning’. Der wurdt beweard dat hy him mei ien fan de kriichslju, S.G.J. van Burmania, yn it Frysk ûnderhâlde, skreaun mei Grykse letters. Op de fraach wat as de kaai ta it geheimskrift wie, moat hy de Frânske kardinaal Richelieu antwurde ha: “Dêr wie nin kaei fan”, der wie gjin kaai foar. It lêste spoar fan de Sikkemastate is in restant fan de stinzepoarte – in trochgong dy‘t de opbou mist – oplutsen fan ûnder mear roaswinkels, in soarte fan bakstien dat even lytser is dan de kleastermop en datearret út begjin 16e ieu. Mei de tsjerke is it ek sawat sa fergien. Oarspronklik datearret sy út de Midsieuwen, nei alle gedachten út de twadde helte fan de 13e ieu. It gebou is, op de noardmuorre nei, yn 1872 fernijd, ûnder begelieding fan arsjitekt P.J. Jaarsma. De noardmuorre bestiet gruttendiels út giele kleastermoppen, hjir en dêr reparearre en oanfold mei lytse giele Fryske trijeling-stientsjes. De toer is wierskynlik yn de tweintiger jierren fan de 20e ieu op de westgevel boud en hat in ynsnuorre, achtkantige spits, mei laaien dutsen. De tsjerke stiet op in net al te grutte terp, mei in grintpaad, mar gjin beammeseame. De tsjerkebuorren is oan de súdkant ôfgrinze troch inkele leechsteande, brede huzen fan foar dizze omkriten kenmerkjende giele stien. De wenningbou fan nei de oarloch kaam gruttendiels yn in lus noardlik om ‘e tsjerkebuorren hinne.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
