Pitersbierrum
Pitersbierrum is it meast westlike terpdoarp fan de rige dy’t yn eastlike rjochting op in kwelderwâl rint mei Seisbierrum, Easterbierrum, Tsjummearum en fierder. Pitersbierrum is it lytste twillingdoarp fan it wat eastliker lizzende Seisbierrum dêr’t it mei ferbûn is troch in mei beammen omseame dyk dy’t by de terp merkber oprint. Seisbierrum is mei nei-oarlochske nijbou foaral optein yn de rjochting fan Pitersbierrum.
It is eins in streekdoarp dat by de terp lâns skampt, mar der lizze ek noch wat buertsjes omhinne, bgl. yn it suden bûten de soal fan de terp. Der steane dêr nochal wat notabele wenningen, foar Fryslân kenmerkjende brede doarpswenningen fan notabelen en rinteniers út de jierren om 1900 hinne. Ien fan dy huzen fertoant dúdlik de karakteristiken fan de fernijingsstyl. In tige grut eksimplaar is Walburgastate mei djippe tún en oprydleanen. Walburga is in grutte neoklassicistyske filla mei in trije finsterfakken brede middenopbou mei in flau ôfdragend dak en fleugels mei ôfknobbe skylddakken. De grutte filla is yn 1857 boud foar de famylje Collot d’Escury. It funksjonearre fan 1909 oan de gemeentlike weryndieling yn 1984 ta as gemeentehûs fan Barradiel.
Even fierder foarby de kearn fan it lytse doarp riist de herfoarme tsjerke op, in sealtsjerke mei in trijekantich sletten koar. Yn 1845 boud nei in ferwoestende brân fan de âlde tsjerke yn 1843. It ûntwerp is fan de ferneamde neoklassicistyske boumaster Thomas Romein út Ljouwert. In profilearre wetterlist rint as omlisting om de fraai metrysk pleatste rûnbôgefinsters hinne. It ynterieur is bepleistere en hat in stukadoare houten ferwulf. De bakstiennen toer, dêr’t de earste stien fan yn 1879 lein waard, is sa’n bytsje neogoatysk fan styl. De romp is trije kear fersnien boud fan brune stien en fersierd mei flinke kordonbannen en frieskes. De tsjerke wurdt al jierren net mear foar de earetsjinst brûkt en stiet net op de monumintelist. Ferskate aksjes hâlde it gebou foarlopich oerein. It doarpsgebiet rûn eartiids troch oant en mei Roptastate oan de waadkust, mar by de weryndieling kaam it gebiet by Harns.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
