|

Swichum

Swichum
©: FrieslandWonderland

Swichum is in terpdoarp dat – tsjûge in fynst fan brûnzen foarwurpen – al foar it begjin fan de jiertelling op in kwelderwâl yn in moerassige streek om 400 foar Christus ûntstie. Noardlik fan de delsetting slingere it Alddjip rjochting it westen om by Barrahûs yn de Middelsee út te kommen. Eastlik fan it doarp lei de Wergeaster Mar en de Himpenser Mar dy’t respektivelik yn 1623 en 1785 droech meald binne.

Swichum wie oer wetter yn alle rjochtingen ûntsletten. Fan de 10e ieu ôf binne de landerijen ynpoldere en kaam noardlik fan Swichum in dyk by it Alddjip lâns. Dizze Swichumerdyk wie de iennichste ûntsluting oer lân rjochting Barrahûs en dan oer de Brédyk, nei Goutum en Ljouwert.

Yn 1864 kaam der in dyk nei Wurdum en Wergea. De Ald Swichumerdyk ferlear syn betsjutting op it part yn it noarden fan it doarp nei.

De romaanske Nicolaas en Catharinatsjerke is yn de earste helte fan de 13e ieu boud en heart ta de betiidste bakstiennen gebouwen fan Fryslân. De rûne koarsluting is om 1300 hinne ta stân kommen. De toer is yn 1883 ommitsele. Yn it koar is by de resinte restauraasje efter in fuorthelle steunbear in rûnbôgefinster oantroffen. Doe binne ek twa grêfkelders ûntdutsen. De lêste binne fan de famylje Aytta dy’t ieuwenlang de skiednis fan it lytse doarp dominearre ha. De Aytta’s hienen der in state, wêr’t no de kop-hals-romppleats Ayttastate út 1847 stiet. De ferneamste telch út it geslacht is Wigle van Aytta, dy’t as Viglius as wittenskipper en bestjoersjurist yn it súdlike Nederlân karriêre makke en ien fan de wichtichste adviseurs fan Karel V en Filips II waard. Hy liet yn syn Swichum in skoalle en in ‘godshûs’, in hûs foar earme âlderein (1572) bouwe dat yn 1913 ôfbrutsen is. Doe is de terp, op it tsjerkhou nei, djip ôfgroeven. De bebouwing bestiet foaral út in stik as wat wenten en buorkerijen oan de âlde dyk en de nijere ûntslutingsdyk dy’t út de tiid fan 1900 hinne binne.

Colofon

Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel

© Foto voorblad: FrieslandWonderland


Archivering van erfgoedinformatie met het ErfgoedCMS™

Bent u geïnteresseerd in erfgoedinformatie en hoe u dit op een professionele en duurzame manier kunt ontsluiten op het internet, dan is het volgende voor u van belang.

Sinds kort is er namelijk het ErfgoedCMS™ van DeeEnAa. Met dit op maat gemaakte ErfgoedCMS™ kan ieder dorp of iedere stad haar erfgoedinformatie registreren, rubriceren en ontsluiten. Daarnaast kan het ErfgoedCMS™ worden ingezet als webshop voor lokale producten en kan het de basis vormen voor dorps- of stadswandelingen compleet met QR-code bordjes.

Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen wij u graag naar de pagina over het ErfgoedCMS™ op de ErfgoedCMS-website via onderstaande knop.