Teroele
Teroele is in wetterdoarp oan de eastlike kant fan de Kûfurd wêr’t de pleatsen mei opfearten hinne ûntsletten wienen. It is altyd it lytste doarp fan de gritenij west. It âldste kaartbyld, de gritenijkaart fan Doniawerstal út 1718, lit in net al te grutte rige fan pleatsen sjen, dy’t yn it midden in tsjerke ha. Yn de súdlikste hoeke fan it gebiet, by de Jiskenhúster Mar, is de bebouwing wat tichter dan dy fan de wetterstreek nei it noarden.
Yn 1788 melde de Tegenwoordige Staat van Friesland: ‘dit Dorp ligt in ’t laagland … en strekt zich, Westwaards, over de Koevorde, uit tot aan Woudsend. In ’t begin deezer eeuw zag men hier nog eene Kerk, die naderhand is afgebroken. Weleer was hier zeer vermaard het aanzienlyk geslagt van Hettinga, en eene State van dien naam.’ De boerenstreek aan de andere zijde van het meer is met het gedeelte dat bij Idskenhuizen hoorde het dorp Koufurderrige gaan vormen. Na de gemeentelijke herindeling van 1984 bij Wymbritseradeel is gekomen. Op de grietenijkaart in de atlas van Eekhoff uit het midden van de 19de eeuw zijn de boerderijen nog steeds alleen over water ontsloten, al loopt er langs de boerderijen een pad. Er ligt een zet over de Nieuwe Vaart die de Teroelster Zypen – nog steeds een plasgebied ten oosten van de streek – met het Koevorder Meer verbindt.
De súdlike hoeke by de Jiskenhúster Mar heart offisjeel by Jiskenhuzen, mar romtlik by Teroele. Dêr steane in stik as wat pleatsen oan ynhammen en opfearten byinoar en der binne in pear rekreaasjewenningen op de wâlskanten boud. Noardlik leit oan de eastkant fan de dyk mei de namme Diken it âlde omgrêfte tsjerkhou, wêr’t oan it begjin fan de 18e ieu in tsjerke stie. Der binne oanwizingen dat hjir al om 1600 hinne in klokkestoel stie. De liedklok dy’t de tsjintwurdige stoel draacht is yn 1621 getten troch Jan Burgerhuys. De konstruksje is inkele kearen fernijd, ûnder mear yn 1723 en it lêst yn 1974.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
