Turns
Turns is in lyts terpdoarp oan de Frjentsjerter Feart. Oer de feart leit in karakteristike flapbrêge. It doarp leit op in hoeke yn de súdlike himdyk fan de Middelsee. By de doarp leit de buorskip Annebuorren dy’t ea in hege wier hie en frij ticht by de Slachtedyk leit. Fan de terp is net folle mear te merken. Wol stiet de tsjerke op in hôf wêr’t de trochgeande dyk as in winkelheak omhinne bûget en dat kin in oanwizing wêze fan hoe’t it profyl fan de terp ferrûn. Dizze dyk wurdt lykas de wâlskanten fan de feart omseame troch buertsjes mei beskieden bebouwing.
It moai lizzende tsjerkje is it lêste jier fan de 17e ieu stichte om in âlder eksimplaar te ferfangen, dat wijd wie oan Lambertus. De tolvejierrige Duco Gerroldus Martena van Burmania lei de earste stien, soan út it geslacht dat op Epemastate yn it flakby lizzende Ysbrechtum residearre. De stichtingsstien song it lof fan it geslacht. Yn de westlike gevel binne friezen brûkt. It is net bekend as dat al yn 1699 bard is of yn it midden fan de 19e ieu doe’t der op dy gevel in sjarmante neoklassicistyske dakruter pleatst is. Ynwindich hat de tsjerkeromte in houten tonferwulf. De kânsel út it ein fan de 17e ieu draacht it wapen Burmania: it doophek mei wrongen balústers en in hearebank binne út deselde tiid. Turns wie al betiid oekumenysk: yn de tsjerke lizze twa roomske prysters út it begjin fan de 19e ieu begroeven.
In kilometer súdliker stie it kleaster Thabor, noch werkenber oan de grutte terp mei in buorkerij. It wie in priorij fan augustijner koarhearen, stichte yn 1406 troch in Snitser haadling dy’t sels yn it kleaster gie. Dit kleaster is bekend bleaun, omdat der inkele kronykskriuwers wurken, De abten Worp en Petrus binne de bekendste mei in protte weardefolle ynformaasje oer Fryslân yn de betide 16e ieu. It kleaster is yn 1572 fernield troch de Geuzen.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
FYP: Gemeente Sudwest Fryslân
