Warstiens
Warstiens is in lyts terpdoarp dat folslein op it agraryske bedriuw rjochte is. De kom, foar safier der oer praat wurde kin, wurdt dan ek foar it wichtichste part bepaald troch mânske pleatsen en de tsjerke. Warstiens kin allinne út Wergea berikt wurde oer in smelle dyk.
It doarp is fan âlds goed ûntsletten troch twa koarte opfearten nei it Langdeel, it belangrykste farwetter fan Ljouwert nei Warten. Hoewol’t it lytse Warstiens maatskiplik folslein op Wergea rjochte is, wie der in tsjerklike bân mei Warten. Kontakten fûnen oant fier yn de 19e ieu oer it wetter plak. Warstiens hie wol in eigen tsjerke, in gebou mei in sealdaktoer. De tsjerke is yn 1844 noch ris opknapt, mar wie yn 1882 kenlik sa boufallich dat dy doe ferfongen is troch in nij eksimplaar. De gewoanlik objektive encyclopedie van Friesland út 1958 oardielde: “Hervormde kerk zonder architectonische waarde.” Dêr wurdt in lytse heale ieu letter oars oer tocht. De tsjerke is fan in ûntwerp fan de Ljouwerter arsjitekt Hendrik H.Kramer dy’t him doedestiids ta de meast foaroansteande boumaster fan Fryslân ûntwikkele. En oan de Warstienser tsjerke is dat te sjen: dy is wier riker útdost dan in protte tsjerken út deselde tiid. It is in sealtsjerke mei grutte rûnbôgefinsters tusken slanke steunbearen en dekorative friezen en oar siermitselwurk. Tsjin it front oan stiet in slanke toer mei listwurk mei in ynsnuorre spits. Oan de efterkant is in fersmelle en ferlege koarpartij dy’t it gehiel opfleuret.
Oant 1784 lei de Himpenser Mar westlik fan Warstiens. Yn 1779 wie de oktroai oanfraach om de mar droech te meallen en yn 1784 wienen se yndie mei it wurk oan’ e gong. It barde yn opdracht en foar risiko fan fjouwer Makkumer ûndernimmers: Eibert Dirks, de bruorren Jan en Marten Kingma en Yme Tichelaar. Der kaam in dyk en in ringfeart om de hiele droechmakkerij en der waard in mole pleatst dy’t de 90 hektare droech mealde.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
NLP: VVV Mid Fryslân
DEP: VVV Mid Fryslân