Friesland

Volgens Wikipedia is een fata morgana of luchtspiegeling een "optisch fenomeen dat het resultaat is van temperatuurinversie, een verschijnsel waarbij er grote temperatuurverschillen bestaan tussen verschillende luchtlagen".

Noordelijk van Dokkum heb je zelden grote temperatuurverschillen dus je verwacht er niet direct een fata morgana. En toch, als je van Dokkum binnendoor naar het noorden rijdt kom je langs de dorpjes Hantum, Hantumeruitburen en Hantumhuizen, uiteindelijk kom je in Ternaard terecht. Je hebt een prachtig uitzicht over de groene weilanden. Een kronkelende weg, verspreide

Heb je altijd al eens de tocht der tochten willen rijden, maar vind je het op de schaats veel te ver? Nu is er ook de enige echte elfstedentocht met de camper!

Natuurlijk neemt deze camperelfstedentocht je mee langs een aantal iconische plekken van de tocht op de schaats. Ook komt de schaatssport tijdens de camperroute ruimschoots aan bod. Maar de elfsteden zijn veel meer dan dat! Naast dat ze stuk voor stuk een bijzondere geschiedenis kennen, zijn de stadjes heel gezellig en leuk om te bezoeken. Of je nu het liefst een museum in duikt, een wandeltocht maakt of liever neer ploft op een

Ik loop al een tijdje met het idee om een blog te schrijven over de McDonalds vestiging die recent bij Dokkum is geopend. Ik kom uit de regio en ken Dokkum als geen ander. Geen moment heb ik eraan gedacht dat Dokkum ooit een vestiging van McDonalds zou krijgen. Deze fastfood restaurants lijken voorbestemd voor grotere plaatsen met meer inwoners en verkeer dan Dokkum te bieden heeft. Desondanks, op 13 december 2021 is McDonalds Dokkum officieel geopend en naar het schijnt is het een succes. 

De directe aanleiding voor deze blog was daarentegen een bezoek het afgelopen weekend aan ee

De hokjesgeest waar ik in deze blog op doel staat niet in de Dikke van Dale. Daarin wordt hokjesgeest uitgelegd als de "bekrompen neiging om alles in bekende categorieën te willen onderbrengen" en dit heeft helemaal niets te maken met de hokjesgeest van de Friese Wouden.

De Friese Wouden liggen globaal tussen Dokkum en Drachten. Dorpen zoals Twijzel, Twijzelerheide, Kollumerzwaag, De Westereen, Feanwâlden, Feanwaldsterwâl, De Falom, Broeksterwâld en Damwâld vormen de harde kern. De oorspronkelijke bewoners worden  Wâldpyken genoemd. Toegedichte ka

[Friesland] staat bekend om allerlei typisch Friese [gebruiken], [gerechten] en [sporten]. Als het gaat om sporten staat het [skûtsjesilen] denk ik wel in de top drie naast kaatsen en fierljeppen. Het skûtsjesilen speelt zich af in de zomermaanden. Tientallen skûtsjes varen wedstrijden op de Friese meren en het IJsselmeer. Skûtsjes hebben als thuishaven de [Friese elfsteden] en een keur aan Friese watersportplaatsen zoals [Sneek], [Langweer], [Heeg] en [Woudsend], [Earnewâld], [Lemmer] en [Makkum].

Voorheen gingen de skûtsjes op het eerste gezicht tij

Het is bijzonder hoe bepaalde herinneringen blijven hangen en zelfs decennia later nog steeds voelen als "de dag van gisteren". Dit heb ik met schoolreisjes van de basisschool. Ik kom hierop omdat het zoontje van een goede vriend van me vandaag op schoolreisje gaat naar Appelscha. De jongen zit in groep 5 van de basisschool.

Zelf heb ik hetzelfde reisje gemaakt in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Ik weet zeker dat het gebied van de kale duinen bij Appelscha er nog precies zo bij ligt als destijds.

Dit brengt me erop dat er ee

Een kloostermop is niet een grap verteld door een benedictijner, cisterciënzer of franciscaner monnik met gevoel voor humor. Het is een groot formaat baksteen die vanaf het begin van de twaalfde eeuw door monniken werd gebakken om stevige stenen kloosters mee te bouwen. De monniken hadden het bak-procedé herontdekt nadat het na de romeinse tijd eeuwenlang verloren was gegaan.

De Friese en Groningse zeeklei was bij uitstek geschikt als grondstof voor de kloostermop. Mede daarom stonden er in de twaalfde tot aan de vijftiende eeuw in Friesland tientallen stenen kloosters. Ze z

De Dokkumer-Ee is een trekvaart tussen Dokkum en Leeuwarden en het meest markante deel van de Elfstedentocht. Het is onderdeel van het traject Bartlehiem naar Dokkum dat twee keer moet worden afgelegd. De mooiste en enige route langs de Dokkumer-Ee volg je via Burdaard en Wyns. Langs de Noordoever ligt een fietspad. Langs de zuidoever een kleine kronkelweg geschikt voor auto’s.

Hier en daar kun je stoppen en door het weiland lopen tot aan de oever van het riviertje. Vorige week stond ik op zo’n plek oog in oog met een legendarisch schip. Het was de Ecolution, ooit ontworpen

Het dorp Eastermar ligt ten noorden van Drachten in een prachtig gebied te midden van twee, voor het gebied bijzondere waterpartijen, het Bergumermeer en De Leien. Deze relatief kleine en ondiepe meren zijn grotendeels ontstaan door veenafgravingen en afkalving. Het gebied draagt met trots het predicaat “Nationaal Landschap De Noardlike Fryske Wâlden” (De Noordelijke Friese Wouden).

Toch zal een bezoeker die van de meren heeft genoten zich wellicht afvragen, waar zijn de wouden gebleven? Inderdaad, wouden in de zin van uitgestrekte bossen vind je er niet. In de plaats

Alle elf Friese steden hebben in 2018 een stadsfontein gekregen in het kader van Leeuwarden Culturele hoofdstad. Elf [stadsfonteinen] ontworpen door evenzovele internationale kunstenaars van naam en faam. De fonteinen staan er inmiddels dus al meer dan vier jaar.

Hoewel er in 2018 best wel wat gemor is geweest over de kosten, de te kiezen locatie en, in geval van de [Dokkumer IJsfontein], de opwekking van de benodigde energie, zijn de fonteinen uiteindelijk opgenomen in het hart van menig Fries. Ze horen nu net zo bij de Friese steden als de [Oldehove] bij [Leeuwarden], De [Waterpoort]

[Fierljeppen], het wordt tegenwoordig veel gedaan als teambuilding, maar in [Friesland] doen ze het al eeuwen. Vooral boeren, om zich makkelijk door de landerijen te bewegen die veelal door sloten en slootjes van elkaar worden gescheiden. Zodat de koeien niet naar het land van de concurrent overlopen.

Het schijnt dat op 24 augustus 1767 de eerste officiële [fierljepwedstrijd] gehouden is in het dorpje Baard. Of het toen ook al fierljeppen genoemd werd is trouwens niet bekend.

Hoe dan ook, boeren gebruiken de polsstok niet meer voor hun boerenwerk, maar de sport is sinds 1767 ni

Vandaag heb ik een leuke happening bijgewoond in [Woudsend]. De lokale [dorpswandelroute] werd onthuld en ik mocht zelf een van de laatste [QR-bordjes] ophangen bij gebrek aan een burgemeester. Er zijn door de Historische Kring van Woudsend in totaal zo'n veertig bordjes opgehangen door het hele dorp en er komen binnenkort nog meer bij. Bezoekers en toeristen kunnen de QR-code op de bordjes scannen met hun [mobiele telefoon] en krijgen daarmee toegang tot het omvangrijke [dorpsarchief van Woudsend].

Woudsend heeft daarmee een nationale primeur te pakken. Nergens in Nederland is het

Lemmer ligt pal aan het IJsselmeer in het zuiden van Friesland en heeft een mooi zandstrand. Buiten het zomerseizoen is er niet veel te beleven op het strand van Lemmer. Het is dan vooral een mooie plek voor de locals om uit te waaien of de hond uit te laten. Het is mooi wandelen op de dijk tussen de Lemmer Beachclub en het monumentale Woudagemaal. Je hebt uitzicht op het IJsselmeer en de met windturbines omzoomde Noordoostpolder. De rijen met windturbines kun je optisch volgen tot aan Urk en bij helder weer nog veel verder.

Vanaf het strand heb je een geasfalteerde strekdam die het str

De Waddenzeedijk bij Hallum is op de zondagmiddag een populaire plek om uit te waaien. Doordeweeks is het er een stuk minder "druk". Achter de dijk ligt natuurgebied Het Noarderleech.

Het is de plek waar in 2006 tientallen paarden werden gered toen ze werden verrast door het wassende zeewater. De verhoogde ringdobben waar de paarden destijds een veilig heenkomen op zochten liggen er nu weer bij zoals het hoort. Destijds was de wereld te klein. Het nieuws over de gestrande paarden ging viral. Alle grote nieuwszenders pikten het op. Ringdobben zijn drinkplaatsen voor het vee. Het water in

De meeste mensen die Holwerd kennen, kennen Holwerd van de boot naar Ameland. Ieder jaar passeren vele duizenden toeristen het dorp. Ze zijn onderweg naar dit mooie waddeneiland en hebben haast. De boot wacht niet. Ze komen via Leeuwarden of Dokkum en laten Holwerd letterlijk rechts liggen. Holwerd is voor hen, al naar gelang de vaarrichting, niet meer dan een slinkende of groeiende imposante kerktoren achter een Waddenzeedijk.

Ik was er toevallig en heb het dorp toch maar eens van dichtbij bekeken. De kerk is van dichtbij nog imposanter dan verwacht. Kraaien vliegen rondjes om de toren

"[Café biljart]... café biljart... klein stukje groen voor het eenzame hart".

Eén regel uit een versje van de legendarische [Toon Hermans], Nederlands bekendste cabaretier in de tweede helft van de twintigste eeuw. Hij zingt over een [dorpscafé], twee oude [vrienden], [ome Willem] en [ome Arie] en dat ze elkaar daar al jaren treffen om te [biljarten]. Totdat een van de  vrienden komt te overlijden en de ander tevergeefs zit te wachten. Hermans was een verteller van verhalen van de gewone man en vrouw.

Toon Hermans' lied past naadloos in [Hotel de

In de [kloosterkapel] van [Jannum] was gisteren een [verhalenavond]. Door de hele provincie [Friesland] werden verhalen verteld maar mijn interesse ging vooral uit naar Jannum. Daar staat namelijk de meest sfeervolle kloosterkapel van Friesland en daar wordt het verhaal van [Gerben en Ybeltsje] vertelt. (zie ook blog: Brug Sibrandahûs – liefdeslot of liefdesslot)

Deze keer wordt het vervolg verteld. Het is steenkoud in het kerkje. Ongeveer 10 mensen zijn aanwezig bij deze voorstelling maar er volgen op dezelfde avond nog een paar voorstellingen. Er staan houten stoeltjes kla

Je hebt twee soorten mensen. Mensen die ervan houden om op de bonnefooi een gebied of stad te verkennen en mensen die graag gebruik maken van een kaart. De eerste categorie mensen neemt op de koop toe dat ze mogelijk een attractie missen. De tweede categorie mensen accepteert dat ze zich constant moeten afvragen "zitten we nog op de route?". Ik behoor tot de eerste categorie.

In de buurt van [Earnewâld] ligt het [natuurgebied] [de Alde Feanen]. Het is een 4500 hectare groot [laagveenmoeras]. Het is één van de twintig [Nationale Parken] in [Nederland]. Een klein onder

Gisteren was het midden in de nacht een drukte van belang bij de Waddenkust van Friesland. Dorpjes die zich normaliter 's nachts in diepe slaap bevinden zoals Wierum, Paesens, Moddergat en Holwerd werden nu overspoeld door een stroom auto's en mensen. Allemaal op zoek naar het Noorderlicht.

Ik was er ook bij samen met mijn vrouw. Het was koud op de dijk. We vonden boven op de dijk een houten bankje waar we het verwachte kleurenschouwspel goed zouden kunnen zien. Camera op statief, thermos met warme koffie binnen handbereik, en wachten maar.

Aan de horizon lagen de vuurtorens

Friesland kent een rijke schaatstraditie. De Elfstedentocht op de schaats is daar de ultieme belichaming van. Van oudsher schaats men in Friesland op natuurijs. Zodra het ijs dik genoeg is gaat men al schaatsend over de vele sloten, kanalen en meren die Friesland rijk is. Bij gebrek aan vrieskou is het evenement decennialang al niet meer georganiseerd. Als ik dit schrijf is het hoogzomer en is Maarten van der Weijden bezig met zijn monster zwem-, fiets- en wandel-Elfstedentriatlon. Hij loopt over de dijk bij het IJsselmeer.

Maar terug naar het schaatsen op natuurijs. In de tweede helft

[Makkum] is een mooie authentieke oude [vissersplaats] en [havenplaats] aan de [IJsselmeerkust] in [Friesland]. Daarin verschilt het niet veel van andere vissersplaatsen en havensteden aan de Friese IJsselmeerkust zoals [Stavoren], [Hindeloopen] en [Workum]. Maar er is één ding waar Makkum wel degelijk een verschil maakt. Het heeft een heuse [strandboulevard], de [Holle Poarte]. 

De Makkumer strandboulevard heeft alles wat je van een strandboulevard mag verwachten. Terrasjes, restaurants, snackbars, ijssalons, loungebanken en -stoelen, parasols in alle soorten en mate

In [Friesland] vind je honderden zeer oude [begraafplaatsen]. De oudste en vaak ook de mooiste vind je rond de talloze [middeleeuwse kerken] die Friesland rijk is. Voorbeelden zijn [Aalsum] (hoofdfoto), [Wetsens], [Bornwird], [Foudgum], [Brantgum] en [Oostrum]. Deze middeleeuwse kerken staan op eeuwenoude terpen en zijn omzoomd door smeedijzeren hekwerken en boomsingels.

In het zuiden van de provincie zijn veel oude begraafplaatsen te vinden rond de tientallen [klokkenstoelen] die daar, bij gebrek aan een dorpskerk, zijn te vinden. Mooie exemplaren zijn te vinden in [Dijken] (foto's

In [Gaasterland] heb je aan de [IJsselmeerkust] een aantal plekken waar je een optimaal uitzicht hebt over het [IJsselmeer]. Ik denk aan het [Mirnserklif] bij [Mirns], het [Oudemirdumerklif] bij [Oudemirdum] en het meest beroemde, het [Reaklif] bij [Warns]. Hier vochten de Friezen een legendarische strijd tegen de Hollanders in 1345.

Je vraagt je af waarom je juist hier het mooiste uitzicht hebt over het IJsselmeer. Volgens mij komt dat doordat je bij helder weer nog net de overkant kunt zien. Je ziet de kerktoren van [Enkhuizen] duidelijk aan de horizon temidden vaag trillende silhouet

Het tweelingdorp Paesens-Moddergat ligt pal tegen de waddenzeedijk in Noordoost Friesland. Het zijn twee prachtig verstilde vissersdorpjes. Hier en daar zie je nog de eeuwenoude gele geveltjes van de voormalige vissershuisjes. Museum 't Fiskershúske is in een aantal fraaie exemplaren gevestigd en vertelt de historie van de tweelingdorpen. Het is een aanrader als je ter plekke bent.

Een tweetal monumenten op de zeedijk getuigen van de lokale visserijhistorie, een beeld van een vissersvrouw met kind en een gemetseld monument met gedenksteen die herinnert aan het jaar 1883 waari

Ik wil zeker niet zeggen dat de tijd stilstaat in Friesland maar soms lijkt het er wel op. Kilometerslange panorama's van groene weilanden met rode pannendaken van boerderijen en kerktorens rondom die dorpen markeren. Ze lijken bevroren in de tijd.  

Toch verandert er veel. Subtiel en minder subtiel. Grote veranderingen blijven hangen in de herinnering. Het verdwijnen van de mega-rotonde onder Joure bijvoorbeeld, destijds een van de laatste in zijn soort. Of het uit de grond schieten van honderden windturbines bij Lemmer en Makkum die rood knipperend aan de horizon staan o

Volgens mij zijn [plastic koeien] voor het eerst in [Friesland] opgedoken tijdens [Simmer-2000]. Dit was een Fries zomerevenement tijdens het eerste jaar van het derde [millennium]. Je kunt het evenement zien als een Fries onderonsje en reünie op provincieschaal. [Friezen] kwamen van heinde en ver om het Fries zijn met elkaar te delen, te beleven en te vieren.

Onder het predikaat "[Fryslân, lân fan kij]" (Friesland, land van koeien) werden 500 kunststof koeien gefabriceerd en in het landschap tentoongesteld. Wellicht omdat de levende exemplaren op stal stonden en de wei

Geen omschrijving

In [Friesland] vind je tientalen zogenaamde [Roodbaard tuinen] of parken. Deze parken en tuinen zijn ontworpen door de achttiende-eeuwse tuinarchitect [Lucas Pieters Roodbaard] (1782-1858).

Het zijn stuk voor stuk prachtige parken met waterpartijen en eeuwenoude meest inheemse bomen, vaak [kastanjes], [eiken] en [beuken]. Ze completeren en omlijsten de vele [states] die Friesland rijk is. [Staniastate] in [Oentsjerk], [Heeremastate] in [Joure], [Rinsmastate] in [Driezum] en nog vele anderen.

De gemiddelde Fries kent het fenomeen van een [zondagmiddagwandeling] in een van deze parken

Op 14 tot en met 17 juli 2022 zijn er weer de [Tall Ships Races Harlingen]. Wat [Sail-Amsterdam] eens in de vijf jaar in het groot doet, doet [Harlingen] op iets kleinere schaal. Desondanks zijn de Tall Ships Races [Harlingen] een evenement om niet te missen. Tientallen [klippers] en [windjammers] doen de enige echte zeehaven van [Friesland] aan.

Harlingen is op zich al een fantastisch mooie stad en zeehaven. De authenticiteit van de [binnenstad] en de [oude haven] is hier en daar van een fenomenaal niveau. Over het algemeen ligt de nieuwe en de oude haven vol met grote en minder grote

Test

FrieslandWonderland is een populaire website. Vele duizenden mensen gebruiken deze website wekelijks om zich te oriënteren op [Friesland] of zich voor te bereiden op een [verblijf]. U kunt uw [bedrijf], [accomodatie] of [producten] onder de aandacht brengen bij dit brede publiek. Hiervoor meldt u zich aan als deelnemend bedrijf. U krijgt dan een eigen [inlogcode] waarmee u uw [advertentie] of [bedrijfspresentatie], inclusief doorlink, helemaal naar eigen wens kunt samenstellen en beheren.

Bedrijfspresentaties worden standaard getoond op plaats- en regionaal niveau. Tegen meerprijs

In [Zuidoost-Friesland] vind je de [Delleboersterheide]. Onderdeel van een welhaast 1000 hectare groot natuurgebied onder beheer van [It Fryske Gea]. De Delleboersterheide leent zich perfect voor een [zondagmiddagwandeling]. Gisteren was mijn eerste bezoek.

Het was mooi zonnig najaarsweer. Hier en daar geen wolkje aan de lucht. Het parkeerterrein stond vol met auto's maar het gebied blijkt groot genoeg om bijna  niemand tegen te komen. Toevallig treffen we een vrijwilliger van It Fryske Gea, compleet met laarzen en verrekijker. Hij kent het gebied als zijn broekzak want heeft e

Gisteren was ik aanwezig bij een voorstelling van [Floed]. Dit is een openlucht theatervoorstelling rond het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer. De voorstellingen zijn van 22 september tot 7 oktober. Als je tijd hebt en houdt van openluchtvoorstellingen moet je zeker gaan. Ik heb ervan genoten.

Het Woudagemaal vormt het magistrale middelpunt van de locatie en het verhaal. Het verhaal gaat over de relatie tussen het water en het gemaal. Er is een wandeling uitgezet in de weilanden rond het gemaal, over de IJsselmeerdijk en door het gemaal zelf. Op meerdere plekken langs de route beelden