Bears
It terpdoarp Bears leit in ein it lân yn en wie earder foaral ûntsletten troch de Jaanfeart, dy ‘t yn in bôge troch de greiden rint. No is Bears fan de eardere Middelseedyk ôf, de Hegedyk, mei twa smelle diken ûntsletten. Hjirtroch krige it doarp in U-foarm.
By de krusing fan de Hegedyk leit in ienfâldich buorrentsje oan beide kanten fan de noardlike earm fan de Bearsterdyk. Nei de kearn ta stean in pear flinke pleatsen en nei de bocht ta in rige, meast frij lege, frijsteande huzen, allinne oan de westkant.
Ek by de oare earm stiet wat bebouwing. Op ‘e hoeke, by in sydpaad stiet d ‘Âld Skoalle fan 1865, dy ‘t yn 1922 noch ris ferboud is en no tsjinnet as doarpshûs. It paad fiert nei de stinzepoarte fan Uniastate. De state is healwei de 19e ieu sloopt en yn 1998 op in eigensinnige wize rekonstruearre. Uniastate wie in L-foarmich gebou mei in slanke treptoer yn de oksel. It poartegebou is yn 1616 boud fan giele stientsjes. De topgevels krigen in rolwurk-silhûet en boppe de souderfinsters kamen dowegatten. Nei de sloop fan de state stie de sjarmante poarte wat ferlern yn it lânskip. De kontoeren fan de state binne okkerdeis, nei argeologysk ûndersyk, op it werynrjochte romme fjild as in stielen staketsel op ‘e nij delsetten om sjen te litten hoe as it gebou der destiids sawat útseach.
It twadde paad, it Tsjerkepaad, fiert nei de tsjerke op in net al te heech restant fan de terp. Om it hôf hinne sjogge we in stek fan getten izer, in seame mei iperen beammen en in grintpaad. De toer is yn 1858 oplutsen fan giele stientsjes en hat in ynsnuorre spits. De betiid-goatyske tsjerke datearret út de 13e ieu en krige yn de 14e ieu it koar. It oarspronklike muorrewurk fan giele moppen is oan de noardkant noch sichtber. De fraaie ynrjochting is foar it grutste part út de 18e ieu.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
NLP: Doarpswurk
