In Friesland vind je honderden zeer oude begraafplaatsen. De oudste en vaak ook de mooiste vind je rond de talloze middeleeuwse kerken die Friesland rijk is. Voorbeelden zijn Aalsum (hoofdfoto), Wetsens, Bornwird, Foudgum, Brantgum en Oostrum. Deze middeleeuwse kerken staan op eeuwenoude terpen en zijn omzoomd door smeedijzeren hekwerken en boomsingels.

In het zuiden van de provincie zijn veel oude begraafplaatsen te vinden rond de tientallen klokkenstoelen die daar, bij gebrek aan een dorpskerk, zijn te vinden. Mooie exemplaren zijn te vinden in Dijken (foto's onder), Ouwsterhaule, Mirns, Rottum, Legemeer en Akmarijp (foto's onder) maar er zijn nog tientallen andere. Je kunt ze niet missen als je in het zuiden van Friesland bent.

Kerken en klokkenstoelen in Friesland hebben een ding gemeen, het Calvinisme. Deze kerkelijke stroming kun je moeilijk negeren als je een Friese begraafplaats betreedt. Je ziet het op de soms eeuwenoude grafzerken maar vaak ook bij de ingang van de begraafplaats. Je ziet meer of minder omfloerste uitingen en woorden die de oprechtheid, bescheidenheid en sterfelijkheid van de mens symboliseren. Doodskoppen, gekruiste zeisen, omgekeerde fakkels, uilen, zandlopers en slangen die in de eigen staart bijten. Niet mis te verstane woorden als "MEMENTO MORI" of "GEDENK TE STERVEN" voor de slechte verstaander.

Ik sta bij het zien van deze woorden en symbolen vaak een paar minuten stil bij het leven. Voel de aarde onder mijn voeten, de wind en de zon in mijn gezicht, mezelf in de cyclus van het leven. Laat dat nou net de kern van een trendy term als "Mindfulness"  zijn. Er is echt niets nieuws onder de zon.

Friesland kent een rijke schaatstraditie. De Elfstedentocht op de schaats is daar de ultieme belichaming van. Van oudsher schaats men in Friesland op natuurijs. Zodra het ijs dik genoeg is gaat men al schaatsend over de vele sloten, kanalen en meren die Friesland rijk is. Bij gebrek aan vrieskou is het evenement decennialang al niet meer georganiseerd. Als ik dit schrijf is het hoogzomer en is Maarten van der Weijden bezig met zijn monster zwem-, fiets- en wandel-Elfstedentriatlon. Hij loopt over de dijk bij het IJsselmeer.

Maar terug naar het schaatsen op natuurijs. In de tweede helft van de negentiende eeuw kregen de vele Friese dorpen en steden steeds vaker een eigen ijsbaan, meestal onder beheer van een ijsvereniging of -stichting. De nu overdekte ijsbaan Thialf in Heerenveen is hierop geen uitzondering. Deze hedendaagse schaatstempel werd in 1892 aangelegd door de IJsclub Heerenveen. De Crème de la Crème van de schaatswereld verzamelt zich hier jaarlijks om wereldrecords aan te scherpen.

Veel minder in de spotlight staat de ijsbaan van Nijelamer. Ook hier worden regelmatig records gebroken, weliswaar door minder grote namen maar toch. En alleen als het voldoende vriest want de baan van natuurijs is afhankelijk van voldoende aanhoudende vrieskou.

Dat brengt me op naamgeving van de kunstijsbaan in Heerenveen. Deze heet Thialf, oftewel de "Koning van de winter". Goed beschouwd is Koning winter in Heerenveen al een tijdje op een zijspoor gezet. Zijn werk is overgenomen door zonnepanelen en koelmachines. In Nijelamer daarentegen doet hij nog steeds met enige regelmaat zijn ambachtelijke werk getuige de lange lijst met winnaars aan de muur in het monumentale voormalige gemaal nu ijsbaangebouw.

Het is zomer, Koning winter slaapt. Wat mij betreft doet hij dat in het  monumentale ijsbaangebouw van Nijelamer want in Heerenveen hebben ze hem niet meer nodig!

Fryslân, de prachtige provincie in het noorden van Nederland, staat bekend om zijn uitgestrekte meren, pittoreske dorpen en rijke cultuur. Een van de meest iconische evenementen die deze regio verbindt en de harten van velen verwarmt, is de Elfstedentocht. Hoewel deze legendarische schaatstocht niet elk jaar plaatsvindt en de laatste keer 4 januari 1997 was, is het nog steeds mogelijk om de magie van de Elfstedentocht te beleven. Omdat het op de schaatsen wat lastig wordt, is de auto een goed alternatief. Ondanks dat niet iedereen even enthousiast is, is het zeker de moeite waard. Waarom, vertellen we je nu!

Vrijheid

Het grootste voordeel van het ‘rijden’ van de elfstedentocht per auto is de vrijheid die je hebt. Op de hoge noren wordt het lastig om even pauze te houden, alhoewel dit ook in 1997 wel gebeurde. Je kunt je eigen tempo bepalen en stoppen waar je maar wilt. Of je nu een natuurliefhebber bent, geïnteresseerd bent in historische architectuur van een van de elf steden of gewoon wilt genieten van een hapje en een drankje, met de auto ben je volledig vrij om te doen waar jij zin in hebt. Ben je nu niet in het bezit van een goede, comfortabele auto? Dan huur je gemakkelijk online een auto via Easyterra.nl. Deze auto kun je door het hele land ophalen en ook weer wegbrengen, ideaal dus om voor een dag te doen.

Natuur

Friesland kent verschillende prachtige natuurgebieden. Ook niet zo gek natuurlijk, aangezien de elfstedentocht wordt verreden over het water, waardoor je vrijwel de gehele tocht in de natuur verblijft. Dit geldt dus ook wanneer je met de auto gaat. Het enige verschil is wel dat je met de auto niet zo dichtbij komt als met de schaatsen, maar even de auto parkeren en een eindje het bos inlopen kan natuurlijk ook gewoon. Tijdens je tocht kom je langs verschillende weilanden, kabbelende meren en verschillende windmolens. Onderweg passeer je charmante dorpjes zoals Hindeloopen, Workum en Stavoren, waar je kunt genieten van de authentieke Friese cultuur en de gastvrijheid van de lokale bevolking.

Stukje cultuur

Naast de prachtige Friese taal, kent Friesland natuurlijk nog veel meer als het gaat om cultuur. Breng bijvoorbeeld een bezoek aan de bruisende stad Leeuwarden, de culturele hoofdstad van Europa in 2018 en ontdek het prachtige historische centrum, waar je kunt shoppen of gewoon kunt genieten van het uitzicht. Verken het Fries Museum en duik in de rijke geschiedenis en cultuur van Friesland. Maak een stop bij het beroemde Eise Eisinga Planetarium in Franeker, het oudste nog werkende planetarium ter wereld en laat je betoveren door de astronomische kennis die nog stamt uit de 18e eeuw en tot op de dag van vandaag goed bewaren is gebleven.

Tot slot

Als je een stukje nostalgie in eigen land wilt beleven, dan is de elfstedentocht met de auto hiervoor de uitgelezen kans. Houd er wel rekening mee dat het geen tocht is van een paar uur, maar je er wel zeker een dag voor uit wilt trekken. Helemaal wanneer je ook voornemens bent om alle prachtige steden en dorpen te bezoeken, mag je er wel een week voor uittrekken als je het ons vraagt.

Friesland, een betoverende provincie in het noorden van Nederland, is niet alleen een plaats van natuurlijke schoonheid en rijke cultuur, maar het is ook de thuisbasis van het Koninklijk Eise Eisinga Planetarium, het oudste werkende planetarium ter wereld. Deze regio biedt een reeks onvergetelijke ervaringen die u nergens anders zult vinden. Lees verder om te ontdekken welke andere schatten Friesland in petto heeft.

De Verborgen Schatten van Leeuwarden

Bekend om zijn verrassende mix van architectuur en kronkelende steegjes, is Leeuwarden, de hoofdstad van de provincie Friesland, een schitterende plek om uw reis te beginnen. De levendige sfeer en de noordelijke gastvrijheid zijn te ervaren in de vele koffiehuizen en bars, die tot de late uurtjes bruisen van het plezier. Maar het is niet alleen de gastvrijheid die Leeuwarden zijn charme geeft. Het Fries Museum, gevestigd in de stad, biedt een diepgaand inzicht in de rijke cultuur en geschiedenis van Friesland. En voor wie op zoek is naar avontuur en opwinding, is er altijd het Holland Casino Leeuwarden. Mocht je echter niet in de gelegenheid zijn om het fysieke casino te bezoeken, dan is er altijd de optie van een volt casino online, waar je op elk moment van de dag of nacht terecht kunt.

Sneek: Het Waterparadijs van Friesland

Sneek, opgericht in de 10e eeuw, was ooit een belangrijk handelscentrum. Deze stad is bekend om de Sneekweek, het grootste binnenwater evenement in Europa, en de finale van het Skûtsjesilen kampioenschap. Maar de charme van Sneek ligt niet alleen in het water. De Waterpoort, een van de meest iconische monumenten langs de grachten, dateert uit 1492 en is een stille getuige van de rijke geschiedenis van Sneek.

Dokkum: Een Stukje Geschiedenis

In Dokkum voelt het alsof je terug in de tijd stapt, met zijn goed bewaarde vestingwerken, trapgevels, grachten en ophaalbruggen. In het voorjaar vormen bloeiende bloemen langs de wandelroutes en bruggen een adembenemend decor. En vergeet niet de twee nog werkende windmolens te bezoeken, die een populair toeristisch attractiepunt zijn.

Hindeloopen: Een Weerspiegeling van Friesland

Hindeloopen, een andere stad in Friesland, belichaamt de essentie van de provincie. Van dijken met grazende schapen, kronkelende geplaveide steegjes en bloemrijke grachten, tot een woud van jachten op het IJsselmeer, Hindeloopen heeft het allemaal. In deze stad spreken ze een sterk geaccentueerd dialect, Hindeloopers, wat een uniek kenmerk van de regio is.

Wierum: Het Dijkdorp

Wierum, ontstaan op een zoutmoeras bij de zee in de vroege middeleeuwen, is een unieke belevenis. Het grootste deel van het dorp is verdwenen in de zee, waardoor de iconische kerk tegen de hoge zeewering lijkt te leunen. Een wandeling op de dijk biedt een spectaculair uitzicht, vooral bij zonsondergang als de zon het waddenlandschap in een warme gloed hult.

Voordat je Friesland verlaat, is een bezoek aan de Aquazoo Friesland, een fascinerende waterdierentuin, een must. Friesland, met zijn rijke geschiedenis en cultuur, adembenemende landschappen en vriendelijke mensen, is een plaats die iedereen minstens één keer in zijn leven moet bezoeken. Kom en ontdek de ongeëvenaarde schoonheid van deze provincie zelf!

Een kloostermop is niet een grap verteld door een benedictijner, cisterciënzer of franciscaner monnik met gevoel voor humor. Het is een groot formaat baksteen die vanaf het begin van de twaalfde eeuw door monniken werd gebakken om stevige stenen kloosters mee te bouwen. De monniken hadden het bak-procedé herontdekt nadat het na de romeinse tijd eeuwenlang verloren was gegaan.

De Friese en Groningse zeeklei was bij uitstek geschikt als grondstof voor de kloostermop. Mede daarom stonden er in de twaalfde tot aan de vijftiende eeuw in Friesland tientallen stenen kloosters. Ze zijn daarna helaas en mede onder invloed van de reformatie met de grond gelijk gemaakt. Het Friesch Dagblad heeft op 11 september 2021 een prachtige artistimpressie gepubliceerd waarin het kloostergebied rond Rinsumageest treffend in beeld wordt gebracht. Je ziet de kerk van Rinsumageest en in de verre achtergrond Klooster Claercamp. Als je van Dokkum naar Burdaard rijdt zie je na Sijbrandahuis links in de weilanden nog steeds de contouren van het fundament ervan. Je kunt een excursie boeken bij Klooster Claercamp.

Maar zoals gezegd, de Friese en Groningse zeeklei was een uitermate geschikte grondstof voor bakstenen. De kloosters zijn er niet meer maar de eeuwenoude bakstenen zeker wel. Je vindt ze bijna overal terug in Friesland en in een kwaliteit alsof ze gisteren waren gebakken. Je ziet ze vooral in de muren van de vele middeleeuwse kerken die Friesland rijk is. Bekijk ze eens van dichtbij. Je ziet hier en daar letterlijk de handafdruk van de maker en de zeekleistructuur compleet met schelpjes en wat dies meer zij.

Dichter bij de Middeleeuwen kom je niet.

Een slim slot is een gemakkelijke oplossing voor veel voorkomende problemen. Jezelf buitengesloten? Vergeten dat je schoonmaakdienst vandaag komt? Is je kind zijn/haar sleutel kwijt? De andere helft vergeet altijd de deur op slot te doen? Handen vol en het regent pijpenstelen? Een slim slot lost al deze problemen en meer op. Je hoeft dan eigenlijk nooit weer een slotenmaker Utrecht in te schakelen omdat je niet je huis in kunt komen! Zo’n expert kan desondanks wel helpen bij het geven van advies over de beste slimme sloten. Ook kan een slotenmaker Barendrecht zo’n slot installeren. De kans is groot dat de specialist je een van de volgende slimme sloten aanraadt! 

Yale Assure Lock 2

De Yale Assure Lock 2 is een goedkope, mooie toetsenbordvergrendeling die werkt met elk smart home-platform. Het slanke ontwerp (zowel voor- als achterkant), brede smart home-compatibiliteit, gebruiksvriendelijke app en goede selectie van ontgrendelingsopties maken het de beste keuze op afstand. De Assure Lock 2 wordt geleverd in een touchscreen- of toetsenbordversie, met of zonder sleutelgat. Het touchscreen is super discreet, vooral de versie zonder het sleutelgat, al is het toetsenbord voor de meeste mensen het beste. Het slot ondersteunt standaard Bluetooth en werkt met de Yale Access-app en Apple Home. Het heeft automatische ontgrendeling, een meegeleverde deursensor om je te vertellen of de deur open of gesloten is, en kan worden bediend door je Apple Watch. 

Wyze Lock Bolt

Als je niet geïnteresseerd bent in smart home-integratie of liever een slot zonder hebt, is de Wyze Lock Bolt een uitstekende waarde. Het is niet strak of stijlvol; het is gewoon een groot stuk zwart plastic. Het maakt geen verbinding met wifi en kan niet worden geïntegreerd met slimme thuissystemen (zelfs niet met Wyze's eigen gadgets). Maar het heeft wel een gebruiksvriendelijk toetsenbord met achtergrondverlichting en een razendsnelle vingerafdruklezer. Het wordt automatisch vergrendeld als je dat wilt, en het is de helft van de prijs van de Yale Assure Lock 2. Naast de vingerafdruklezer en het toetsenbord kan de Wyze Lock Bolt via Bluetooth worden bediend en is het bereik erg goed. Het kan niet worden geïntegreerd met smart home-platforms zoals Amazon Alexa of Google Home, maar dat hoeft niet per se een probleem te zijn. 

August Wi-Fi Smart Lock

De August Wi-Fi Smart Lock is een elegant retrofit deurslot dat alleen de knop vervangt. Dit is een betere optie dan de Yale Assure als je je bestaande nachtschoot, sleutelcilinder en slot aan de buitenkant wilt behouden. In tegenstelling tot de Yale heeft hij Wi-Fi ingebouwd, dus er is geen extra hub, bridge of module nodig. Net als de Yale heeft hij automatische ontgrendelingstechnologie (Yale en August zijn beide eigendom van Assa Abloy), dus hij kan worden ingesteld om zichzelf te ontgrendelen wanneer je naar je deur loopt. Deze functie is niet 100 procent betrouwbaar, houd hier rekening mee. August verkoopt een compatibel Bluetooth-toetsenbord dat je kunt toevoegen aan dit slimme slot, maar het is zwart en nogal dik, wat betekent dat het opvalt op je deurkozijn. 

Koelboxen zijn zo goed als de gebruikers die ze verpakken. Als je het niet goed organiseert, verspil je al die luxe isolatie die je met je tanden hebt betaald om te krijgen. Voor tips om die koelboxen te maximaliseren, wendde ik me tot verschillende gidsvrienden die hun koelboxen hebben meegenomen op rafting-, klim- en kampeertochten van een week over de hele wereld. Dit zijn hun tips die je ook kunt gebruiken als je een koelbox gebruikt als je bijvoorbeeld met je gezin naar een trampoline park gaat. 

Verpak je lagen 

Verpak je ijsblokken op de bodem van de koeler en bedek het ijs vervolgens met een dunne, stevige laag zoals de zijkant van een melkkrat of een stuk karton. Deze barrière voorkomt dat voedsel tussen het ijs glijdt en drassig wordt. 

Koel de koelbox

Een koude koelbox houdt ijs langer vast. Als je op de een of andere manier toegang hebt tot een commerciële vriezer, laat de koeler dan de nacht binnen doorbrengen. Voor alle anderen, bewaar het 's nachts op je veranda, of plak het de avond voor je reis in het koelste deel van je huis. 

Gebruik ijsblokken

IJsblokken, die je thuis kunt maken door water in Tupperware te bevriezen, zijn meer werk dan gewone blokjes - je hebt een houweel of hamer nodig om stukken eraf te slaan - maar door hun extra massa smelten ze lang niet zo snel. Het is gemakkelijker om ijs af te breken voor je cocktails dan om kubussen voor je gezicht te zien smelten. Daarom alleen al is het beter om ijsblokken in je koelbox te doen in plaats van normale ijsblokjes. 

Vertrouw niet op voedselverpakkingen

Het is de meesten van ons wel eens overkomen: je verzegelde de tortillazak voordat je hem terug in de koelbox deed, en vond toen je ging ontbijten een bosje doorweekte puree. Ik haal mijn eten altijd uit de originele verpakking en stop het in Ziploc-zakjes of Tupperware voordat ik op reis ga om dit ongeluk te voorkomen. Dit vermindert ook de hoeveelheid afval als je eenmaal op kamp bent. Pro-tip: wikkel je groenten in natte papieren handdoeken voordat je ze in zakken stopt. Het helpt ze langer knapperig te blijven. 

Vries je eten en drinken in

Als je van plan bent om op de derde avond biefstuk en kip te eten, verpak ze dan ingevroren en laat ze na verloop van tijd ontdooien. Ze dragen bij aan de algehele koelheid en zijn net op tijd klaar. Hetzelfde geldt voor je water en andere niet-koolzuurhoudende dranken. Begin met bevroren flessen in de koelbox en trek ze eruit om te ontdooien zodra je in het kamp aankomt. Flessen invriezen is ook een goede manier om geld te besparen.

Voer het water af

De gidsen met wie ik sprak, tappen het koelere water niet af tijdens korte trips, omdat het items zoals bier extra koud houdt. Maar het water zorgt er ook voor dat het resterende ijs sneller smelt, dus als je probeert je blokken de komende zeven dagen te bewaren, moet je je koelbox een paar keer per dag leegmaken. 

Een trampolinepark is een geweldige plek voor plezier en beweging voor kinderen tot volwassenen. Door in het weekend de leukste trampolineparken te bezoeken, kom je van je saaiheid af en heb je heerlijke verfrissingen. Kinderen kunnen quality time doorbrengen met familie en vrienden. Ze leren ook verschillende goede vaardigheden en manieren van andere kinderen. Zo neemt de populariteit van trampolineparken snel toe. Wil je graag met je kids op een trampoline springen? Bezoek dan een van de onderstaande trampolineparken in Europa! 

Trampolinepark Abenteuerland 

Als je binnenkort naar Duitsland gaat dan mag je het trampolinepark Abenteuerland niet missen. Eigenlijk is dit een net en schoon trampolinepark met een haloppervlak van 1800 vierkante meter. De locatie van het park is Horstfeldweg, 29646 Bispngen, Duitsland. De belangrijkste attracties hier zijn The Wall, High-Performance Trampoline, Augmented Climbing Wall, Virtual Reality Jump, Main Area, Big Climbing Wall & Big Airbag, Ninja Course, Dodgeball, Balance Area, Wipe Out, Ropes Course, Slam Dunk, Battle Area , Kindertobeland, Bambini Springen, enz. 

Urban Air Adventure Park

Urban Airpark is een van de beste trampolineparken. Het heeft bijna 180 locaties in de VS en één in het VK. Enkele van de locaties zijn Ahwatukee, AZ, Akron, OH, Albuquerque, NM, Altoona, PA, Ankeny, IA, Ardmore, IK en nog veel meer. Er zit dus ook nog een Urban Air Adventure Park in het Verenigd Koninkrijk, om precies te zijn in Dundee, Schotland. Elk park heeft veel attracties met een rijk café. Enkele van de beste attracties van Urban Airpark zijn Battle Beam, Sky Rider, Ropes Course, Climbing Walls, ProZone Performance Trampolines, Tubes Playground, Warrior Course, Runway, Apex Trampoline, Kids Area, Dodgeball, Slam Dunk Zone en meer. Er is ook een speciaal café voor extra versnaperingen, dus je hoeft geen koelboxen vol eten en drinken mee te nemen! 

Trampolinepark Maxx Arena

Maxx Arena is een ander trampolinepark in Duitsland. Het is gelegen op 85551 Kirchheim in de buurt van München, Duitsland. Dit is een van de grootste trampolineparken van Europa. De totale oppervlakte van het park is 5500 vierkante meter. Dus de grote ruimte zal je vermaken. Met Maxx Trampoline zijn er Maxx Climb, Inflatable Park, Laser Maze, 3D Blacklight Golf en Ninja Course. Je krijgt ook Valo Jump om te springen als de jouwe. De Clip 'n Jump is ook indrukwekkend omdat kinderen verschillende moeilijke fasen zullen vinden om hun vaardigheden te verbeteren. 

Altitude Trampoline Park

Altitude is een trampolinepark van wereldklasse met veel voorzieningen. Het park is voornamelijk in de VS gevestigd en heeft meer dan 90 vestigingen, maar er zijn verschillende internationale parken, waaronder Panama, Mexico, Argentinië en Spanje. Afhankelijk van de locatie kunnen de grootte van het park, de kosten en de aantrekkelijkheid variëren. Je kunt kaartjes kopen in het park of online. Als je het trampolinepark wilt reserveren voor feesten of evenementen, kun je dat op locatie doen. Er is ook een welgesteld café voor eten. Hoewel Altitude dus vooral gevestigd is in Amerika zijn er ook trampolineparken van dit keten in Europa. 

Een slim slot is misschien wel het belangrijkste onderdeel van een connected home. Naast dat je je deur eenvoudig kunt ontgrendelen en vergrendelen, houdt een slim slot ook in de gaten wie je huis binnenkomt en verlaat als je weg bent. Bij sommige modellen kun je eenvoudig je telefoon gebruiken om deuren te openen en te sluiten. Anderen laten je speciale toegangsrechten toewijzen aan vrienden, familieleden of onderhoudspersoneel. De meest geavanceerde opties werken met spraakopdrachten en ondersteunen smarthome-apparaten en -services van derden. Met dat in gedachten vind je in dit artikel de beste slimme sloten die geïnstalleerd kunnen worden door een slotenmaker in Barendrecht ! 

Ultraloq U-Bolt Pro Wi-Fi Smart Lock

Stevige constructie, gebruiksgemak en meerdere vergrendelings- en ontgrendelingsopties maken de U-Bolt Pro onze beste algemene keuze. De buitenkant van de zinklegering bevat een biometrische vingerafdrukscanner, een toetsenbord en een traditionele sleutelopening die zich verschuilt achter een neerklapbare frontplaat. De ingebouwde Wi-Fi-radio van het slot helpt het verbinding te maken met je netwerk, en je kunt het overal vergrendelen en ontgrendelen met je telefoon of met spraakopdrachten van Alexa en Google Assistant. Het wordt ook geleverd met een sensor die je laat weten of je deur open of gesloten is. Dit moet dus ook geïnstalleerd worden door je slotenmaker in Utrecht. 

Bosma Aegis Smart Lock

Het redelijk betaalbare Bosma Aegis Smart Lock bedien je met je telefoon of stem (via Alexa en Google Assistant). Net als het Wi-Fi-slot van augustus vervangt het alleen het interne onderdeel van uw bestaande slot; het buitenste rozet en de sleutels blijven intact. Het slot zorgde tijdens het testen voor een soepele en fluisterstille werking en biedt een aantal handige beveiligingsfuncties, waaronder inbraakdetectie (die een alarm afgeeft als iemand ermee knoeit) en een deurbeveiligingsalarm (dat continu een alarm afgeeft als je de deur verlaat open). 

Augustus Wi-Fi Smart Lock

August heeft in de loop der jaren verschillende uitstekende slimme sloten uitgebracht, maar de Wi-Fi Smart Lock is de eerste met een ingebouwde Wi-Fi-radio. Dit slot vervangt de binnencomponent van je bestaande slot, is eenvoudig te installeren en ziet er stijlvoller uit dan eerdere modellen. De prijs lijkt misschien hoog, maar je krijgt tal van functies, waaronder een sensor die je de status van de deur laat weten, Auto-Lock en Auto-Unlock-opties en ondersteuning voor meerdere platforms. De brede ondersteuning van dit slot voor integraties van derden maakt het een uitstekende aanvulling op elk slim huis.

Yale Assure Lock 2

Het gestroomlijnde en aanpasbare Yale Assure Lock 2 is verkrijgbaar in Bluetooth- of Wi-Fi-varianten. Beide modellen ondersteunen HomeKit en het bedrijf is van plan Z-Wave- en Matter-compatibele modules te lanceren die de compatibiliteit van het slot met de volgende golf van slimme apparaten voor thuisgebruik moeten garanderen. Het basismodel bevat een fysiek toetsenbord, maar je kunt desgewenst upgraden naar een touchscreen. Fysieke sleutels en een bijbehorende app zijn aanvullende ontgrendelingsmethoden, welke kant je ook opgaat. Als je je smart home-apparaten graag wilt personaliseren, geeft het vergrendelingssysteem van Yale je dus de vrijheid om te kiezen welke functies je wilt.

Heb je je ooit afgevraagd hoe het komt dat foto's in tijdschriften er zo goed uitzien? Natuurlijk, het meubilair is mooi en de accentstukken zijn perfect geplaatst. Maar vaak is het de verlichting die een verschil maakt in hoe een ruimte fotografeert. En hoe het er in het echt uitziet. De juiste verlichting in je huis kan de sfeer van een kamer en die van degenen die zich erin bevinden, veranderen. Soms kan het toevoegen van de perfecte verlichting aan een ruimte het ontwerp helemaal veranderen. Maar hoe weet je welke tafellampen je moet kiezen? Gebruik dit artikel als hulp! 

Hoogte

De meeste tafellampen zijn ergens tussen de 60 en 80 centimeter hoog, waarmee ze een heel andere hoogte hebben dan een eettafel hanglamp. Een kortere lamp zou geschikt zijn voor gebruik in een slaapkamer, terwijl een hogere lamp goed zou werken in een woonkamer. Een algemene regel is dat als je naast de tafellamp zit, de onderkant van de kap op ooghoogte moet zijn. Zo kun je lekker lezen bij het licht zonder afgeleid of geïrriteerd te raken door de schittering van de gloeilamp. 

Kap

Het kiezen van de juiste kap voor je tafellamp hangt af van de functie die je wilt hebben. Als de lampen omgevingslicht geven en worden gebruikt om te lezen, kies dan een kap die van witte of lichtgekleurde stof is. Hierdoor komt diffuus licht door de zijkanten, terwijl fel licht van het plafond weerkaatst om je het omgevingslicht te geven dat je kamer nodig heeft. Het licht dat uit de onderkant van de kap stroomt, geeft je voldoende licht om te lezen. Als je op zoek bent naar een donkere, meer dramatische sfeer in de kamer, kies dan een tafellamp met een zwarte, ondoorzichtige kap. Dit type lamp is uitstekend geschikt voor een bibliotheek waar je licht nodig hebt op een boek of ander werk dat in de buurt van de lamp wordt gedaan, maar de tafellamp niet nodig hebt voor sfeerverlichting.

Lamp

Als je de tafellamp gebruikt om te lezen, gebruik dan een lamp van 60 watt of meer. Als je de voorkeur geeft aan LED-lampen, controleer dan de lumenoutput van de LED en de vermelde classificatie en je zult kunnen zien of de lamp vergelijkbaar is met een iriserende lamp van 60 watt. Als je deze lamp voor verschillende doeleinden gaat gebruiken, misschien wil je feller licht om te lezen, maar wil je hem dimmen om tv te kijken, kies dan een dimbare lamp. 

Breedte

Houd bij het kopen van een nieuwe tafellamp rekening met de werkelijke tafel waarop deze zal rusten. Zal het op een bijzettafeltje in de familiekamer staan, of op een nachtkastje? Om de breedte van je lamp te bepalen, meet je het tafelblad en vergelijk je dit met de diameter van het breedste deel van de kap van de lamp. Om de juiste verhouding te creëren, mag de kap niet breder zijn dan de tafel waarop je hem hebt geplaatst. Houd ook rekening met de grootte van de voet en alle andere items waarmee de lamp de tafelruimte zal delen. Een grote lamp kan dramatisch mooi zijn, maar als je geen ruimte hebt voor je bril, een kopje koffie of een drankje, of zelfs maar een plek om het boek dat je aan het lezen bent neer te zetten, is de lamp misschien niet geschikt voor die ruimte. 

Friesland is een provincie in het noorden van Nederland en heeft veel te bieden aan zowel bewoners als bezoekers. Van prachtige landschappen tot rijke cultuur en tradities, er is altijd iets interessants te ontdekken. Ook zijn er genoeg plaatsen waar je goed kunt shoppen voor meubels en kleding zoals onderbroeken heren. In dit artikel zullen we je meenemen op een reis door Friesland en je kennis laten maken met enkele leuke weetjes over deze bijzondere provincie. Benieuwd geworden? Lees dan verder!

De meeste bedrijven met meer dan 250 melkkoeien 

Friesland staat bekend om zijn agrarische sector en in het bijzonder om de melkveehouderij. Het is interessant om te weten dat Friesland de meeste bedrijven heeft met meer dan 250 melkkoeien in Nederland. Met zijn uitgestrekte weilanden en vruchtbare grond biedt Friesland de ideale omstandigheden voor melkveebedrijven. Het is een belangrijke economische sector in de provincie en draagt bij aan de productie van hoogwaardige zuivelproducten waar Nederland wereldwijd om bekend staat.

De beste luchtkwaliteit in Friesland

Friesland staat ook bekend om zijn schone lucht en prachtige natuurlijke omgeving. Het is niet verrassend dat de provincie regelmatig wordt geprezen om zijn uitstekende luchtkwaliteit. Door de aanwezigheid van uitgestrekte natuurgebieden en het ontbreken van grote industriële complexen, blijft de lucht in Friesland fris en vrij van vervuiling. Dit maakt het niet alleen een aantrekkelijke bestemming voor toeristen die op zoek zijn naar schone lucht, maar ook een gezonde leefomgeving voor de inwoners van Friesland.

De beste chauffeurs wonen in Friesland

Een ander interessant weetje over Friesland is dat de provincie de reputatie heeft de beste chauffeurs van Nederland te hebben. Volgens verschillende onderzoeken en statistieken scoren de Friese bestuurders consequent hoog als het gaat om veilig en verantwoordelijk rijgedrag. Het lijkt erop dat de rustige en landelijke omgeving van Friesland een positieve invloed heeft op het rijgedrag van de inwoners. Tevens dragen de comfortabele boxershorts heren hier ook aan bij. Dus als je ooit in Friesland bent en de weg deelt met de lokale bevolking, wees gerust, je bent in goede handen.

Grote export van voedsel naar het Verenigd Koninkrijk

Friesland speelt een belangrijke rol in de Nederlandse exportindustrie, met name op het gebied van voedsel. Het zal je misschien verbazen dat Friesland een grote exporteur is van voedselproducten naar het Verenigd Koninkrijk. Met zijn bloeiende agrarische sector en hoogwaardige zuivelproducten is Friesland een belangrijke leverancier van verse producten aan onze overzeese buren. Dus de volgende keer dat je geniet van een stukje kaas of een glas melk in het Verenigd Koninkrijk, zou het zomaar kunnen zijn dat het product uit Friesland afkomstig is.

Een eigen encyclopedie

Friesland heeft een unieke taal en cultuur die teruggaat tot de vroege middeleeuwen. Het Fries is erkend als een officiële regionale taal in Nederland en heeft zelfs zijn eigen encyclopedie, genaamd "It Fryske Wurdboek" (Het Friese Woordenboek). Deze encyclopedie is een uitgebreide bron van kennis over de Friese taal, geschiedenis, tradities en gebruiken. Het toont het belang van het Friese erfgoed en de inzet om de Friese cultuur levend te houden. Het Friese landschap is ook een bron van inspiratie voor vele kunstenaars en schrijvers. Het weidse uitzicht, de kronkelende kanalen en de schilderachtige dorpjes hebben vele schilders en schrijvers geïnspireerd om hun creativiteit tot uiting te brengen.

Friesland, een provincie in het noorden van Nederland, biedt een unieke mix van natuur, cultuur en geschiedenis. Of je nu van watersport houdt, de Friese cultuur wilt verkennen of gewoon wilt genieten van de prachtige natuur, Friesland heeft voor ieder wat wils. Hier zijn daarom enkele praktische tips om je te helpen bij het plannen van een weekendje weg naar Friesland. Want alles begint natuurlijk met de juiste voorbereiding. Of je nu een weekendtas voor dames vol kleding meeneemt of een koffer, je wilt er niet pas op de plek zelf achterkomen dat je iets bent vergeten. Om ervoor te zorgen dat alles soepel verloopt, hebben we daarom wat handige tips voor je. Plan vooraf je route

Friesland is een enorme provincie waar veel te zien en te doen is, dus het is belangrijk om je route vooraf goed te plannen. Helemaal wanneer je er maar een paar dagen bent, is het belangrijk om keuzes te maken. Bepaal op voorhand welke steden en bezienswaardigheden je wilt bezoeken en maak een realistische inschatting van de reistijd tussen deze plaatsen. Vergeet niet dat Friesland ook bekendstaat om zijn prachtige waterwegen, dus ook een boottocht te maken, mits het goed weer is natuurlijk, is een absolute aanrader als je het ons vraagt. Nu hoef je niet van minuut tot minuut alles te plannen, maar een globale planning helpt je wel met een stuk meer rust gedurende het weekend. Ontdek de cultuur

Ben je naar de tassenwinkel geweest voor een nieuwe weekendtas en ben je inmiddels aangekomen in Friesland, dan mag een stukje cultuur snuiven natuurlijk ook niet ontbreken. Friesland heeft namelijk een rijke cultuur en geschiedenis die het bezoeken zeker waard is. Bezoek één van de vele musea, zoals het Fries Museum in Leeuwarden of het Jopie Huisman Museum in Workum. Probeer ook de Friese taal, die in de hele provincie wordt gesproken en proef typisch Friese producten zoals Fryske dúmkes of suikerbrood. Ondanks dat je in eigen land blijft, is er een hele hoop te leren over de prachtige provincie en haar inwoners. Geniet van de natuur

Friesland staat bekend om haar prachtige natuur, waaronder de Waddenzee, het Nationaal Park De Alde Feanen en het IJsselmeer. Maak een wandeling, ga fietsen of huur een kano om de provincie vanuit een ander perspectief te bekijken. Vergeet niet om een verrekijker mee te nemen, want Friesland is een paradijs voor vogelliefhebbers. Uiteraard is het volledig afhankelijk van je eigen lichamelijke gesteldheid en ook wensen, maar ook wanneer je niet zo actief bent, is het ook zeker de moeite waard om heerlijk een stuk te gaan wandelen. Zorg er wel voor dat je de juiste schoenen draagt en neem een rugzak gevuld met wat lekkers te eten en ook wat drinken mee. Tot slot

Friesland heeft je een hele hoop te bieden. Het is daarom dus ook zeker de moeite waard om een weekendje naar deze Noordelijke provincie toe te gaan. Vooraf wel even een goede planning maken, zodat jullie exact weten wat jullie te wachten staat en optimaal kunt genieten van het verblijf in deze prachtige stad.

Ben jij een echte natuurliefhebber, dan laat je tijdens een prachtige wandeling in de natuur niets aan het toeval over. Een goed paar wandelschoenen, een comfortabele outfit en een goedgevulde tas mag dan natuurlijk absoluut niet ontbreken. Ga je een flink eind wandelen, dan is het handig om naar een rugzak, ook een fanny pack, voor om je middel mee te nemen. Dit zorgt er namelijk voor dat je niet je hele tas van je rug hoeft te halen, voor bijvoorbeeld het checken van de route op je telefoon. Omdat het vinden van de geschikte tas niet altijd even eenvoudig is, hebben we een aantal handige tips voor je, voor wanneer je gaat wandelen in de Friese natuur. Weersomstandigheden

Een tas is een tas, denken de meesten. Wanneer ze er maar alles in mee kunnen nemen wat ze nodig hebben, dan is het vaak al goed. Toch is het wel belangrijk goed te kijken naar het type tas. Stel dat je regelmatig in de regen loopt, dan is het wel zo prettig dat je tas ook waterdicht is. Helemaal wanneer je er ook nog waardevolle spullen of kleding in hebt zitten. Kijk daarom dus ook altijd goed naar het type tas en of deze eventueel waterdicht is. Je zit er niet op te wachten dat je een flink stuk hebt gewandeld, helemaal nat bent geregend en vervolgens ziet dat ook de inhoud van je tas zeiknat is geworden en je geen droog shirt meer bij je hebt. Comfort

Het is een heel verschil of je op zoek gaat naar een tas voor bijvoorbeeld je laptop of een tas die je urenlang op je rug draagt tijdens een wandeling in de Friese natuur. Comfort speelt daarom dan ook een belangrijke rol bij het maken van je uiteindelijke keuze. Stel dat je voornemens bent om de Vierdaagse in Nijmegen te gaan lopen, dan is het wel prettig dat je een tas hebt waarvan de schouderbanden enigszins zijn gevoerd. Heeft je tas dat namelijk niet, dan kan dit  gaan schuren, met eventuele ongemakken tot gevolg. Het is daarom dan ook belangrijk om een tas niet alleen te ‘passen’ op het moment dat deze leeg is, maar ook om te kijken hoe de tas zit, op het moment dat deze wel gevuld is met bijvoorbeeld een flesje water en wat lekkers. Gemak

Comfort is belangrijk, maar gemak uiteraard ook. Zorg er daarom voor dat je ook kijkt naar de functionaliteit van een tas. Wat we wel altijd aanraden, is dat je naast een rugzak, ook kiest voor een heuptasje voor bijvoorbeeld je telefoon en andere toebehoren. Zo hoef je namelijk tijdens het wandelen niet je volledige rugzak af te doen, maar kun je gemakkelijk hetgeen wat je nodig hebt, gewoon even uit je heuptasje halen. Door goed te kijken naar wat jij belangrijk vindt, in combinatie met comfort en gemak, zul je zien dat het vinden van een geschikte tas, een stuk eenvoudiger is dan je op voorhand zou verwachten.

Ik loop al een tijdje met het idee om een blog te schrijven over de McDonalds vestiging die recent bij Dokkum is geopend. Ik kom uit de regio en ken Dokkum als geen ander. Geen moment heb ik eraan gedacht dat Dokkum ooit een vestiging van McDonalds zou krijgen. Deze fastfood restaurants lijken voorbestemd voor grotere plaatsen met meer inwoners en verkeer dan Dokkum te bieden heeft. Desondanks, op 13 december 2021 is McDonalds Dokkum officieel geopend en naar het schijnt is het een succes. 

De directe aanleiding voor deze blog was daarentegen een bezoek het afgelopen weekend aan een boerenmarkt in Joure. Lokale boeren brachten hun waren aan de man. Het was fantastisch om te zien welke mooie producten vlak om de hoek door boeren worden geproduceerd. Je kon er allerlei melk- en vleesproducten krijgen maar ook groenten, aardappelen en al het andere dat het goed doet op de koude Friese grond. Deze boerenmarkten schieten als paddenstoelen uit de grond en vormen meer en meer een beter, voordeliger en gezonder alternatief voor de supermarkt.

Heeft het een met het ander te maken? Voor mij staan de fenomenen McDonalds en de supermarkt symbool voor schaalvergroting en globalisering. Kan het voorgaande betekenen dat de schaalvergroting en globalisering inmiddels wel zo'n beetje klaar is en mogelijk zelfs op haar retour? Wie weet.

Hoe dan ook. Het doet me denken aan het jaar 755. In dat jaar werd Bonifatius bij Dokkum vermoord. De beste man was naar het verre en koude Friesland gekomen om de lokale Friese bevolking te bekeren tot het christendom. Hij was (vrij geïnterpreteerd) bezig met de schaalvergroting en globalisering van het christelijke geloof. Hij heeft het met de dood moeten bekopen. Niet ver van de plaats waar nu de laatste McDonalds van Friesland staat.

Friesland is een prachtige provincie met veel natuurschoon en gezellige dorpen en steden. Voor veel mensen is een auto dan ook onmisbaar om zich te verplaatsen. In deze blog lees je alles over het bezitten en rijden van een auto in Friesland, van verkeersregels tot onderhoud en verzekeringen.

Verkeersregels in Friesland: let op de bijzonderheden

Friesland kent, net als de rest van Nederland, de standaard verkeersregels. Toch zijn er enkele bijzonderheden waar je als automobilist in Friesland rekening mee moet houden. Zo is het belangrijk om goed op te letten bij de vele smalle en bochtige wegen, vooral in het landelijke gebied. Houd voldoende afstand en pas je snelheid aan. Daarnaast zijn er in Friesland veel onbewaakte spoorwegovergangen. Wees hier extra alert en volg de aanwijzingen op de verkeersborden op.

Onderhoud van je auto: houd rekening met het Friese klimaat

Het klimaat in Friesland kan soms wat uitdagend zijn voor je auto. Vooral in de wintermaanden kunnen de wegen glad zijn door sneeuw en ijzel. Zorg er daarom voor dat je auto winterklaar is, bijvoorbeeld door het monteren van winterbanden. Controleer ook regelmatig de staat van je banden, ruitenwissers, verlichting en accu. Zo kom je niet voor onaangename verrassingen te staan.

Parkeren in Friesland: waar kun je je auto kwijt?

In de grotere steden in Friesland, zoals Leeuwarden en Drachten, vind je verschillende parkeergarages en parkeerterreinen waar je tegen betaling kunt parkeren. In de kleinere dorpen is parkeren vaak gratis, maar let wel op de lokale regels en eventuele parkeerverboden. In sommige Friese natuurgebieden zijn speciale parkeerplaatsen ingericht, zodat je gemakkelijk van de natuur kunt genieten zonder je zorgen te maken over je auto.

Autoverzekering in Friesland: hoe zit dat?

Als je een auto bezit, ben je verplicht om deze te verzekeren. Er zijn verschillende soorten autoverzekeringen, variërend van een basis WA-verzekering tot een uitgebreidere allriskverzekering. Om er zeker van te zijn dat je niet te veel betaalt voor het autoverzekering afsluiten, is het verstandig om regelmatig de prijzen van verschillende aanbieders te vergelijken. Een handige website hiervoor is Pricewise. Zo zorg je ervoor dat je altijd de beste prijs-kwaliteitverhouding hebt voor je autoverzekering.

Friesland verkennen met de auto: wat mag je niet missen?

Friesland heeft veel te bieden voor automobilisten die houden van een mooie tocht. Bezoek bijvoorbeeld het Nationaal Park De Alde Feanen of maak een rondje langs de beroemende Elfsteden. Friesland kent ook talloze pittoreske dorpjes die een bezoek waard zijn, zoals Hindeloopen, Workum en Sloten. En vergeet niet om af en toe uit te stappen om te genieten van de uitgestrekte landschappen en weidse vergezichten.

Als je van plan bent om een dagje naar de Waddeneilanden te gaan, houd er dan rekening mee dat je je auto meestal niet mee kunt nemen op de veerboot. Parkeren kan doorgaans op de vaste wal, dicht bij de veerbootterminals. Op de eilanden zelf kun je prima met de fiets of het openbaar vervoer uit de voeten. 

Kortom het bezitten en rijden van een auto in Friesland is een geweldige manier om de prachtige provincie te verkennen en te genieten van alles wat het te bieden heeft.

We brengen veel tijd door in onze slaapkamer, dus het is belangrijk om een gezellige en comfortabele omgeving te creëren waarin we kunnen ontspannen en tot rust kunnen komen. Een gezellige slaapkamer kan niet alleen bijdragen aan een betere nachtrust, maar kan ook een gevoel van rust en sereniteit creëren in ons dagelijks leven. Een populaire trend op het gebied van slaapkamer ontwerpen, is de hotel chique stijl, die luxe en elegantie combineert om een verfijnde en sfeervolle ruimte te creëren. Uiteraard is naast sfeer ook een goede matras van belang, aangezien je hier de nodige uren achter elkaar op moet liggen. De beste matras is voor iedereen natuurlijk anders. Afhankelijk van je gewicht, maar ook je slaaphouding bijvoorbeeld.

Kies voor de juiste kleuren

Om een hotel chique slaapkamer te creëren, kun je beginnen met het kiezen van de juiste kleuren. Zachte, neutrale kleuren zoals wit, beige en grijs zijn populair in deze stijl, omdat ze een gevoel van rust en sereniteit creëren. Voeg wat kleuraccenten toe door bijvoorbeeld een mooi schilderij, decoratief kussen of een stijlvolle lamp. Een andere manier om een hotel chique sfeer in je slaapkamer te creëren, is door te investeren in luxe beddengoed en kussens. Kies voor kwalitatief hoogwaardige materialen zoals katoen, zijde of satijn om een zachte en comfortabele sfeer te creëren. Stapel een aantal mooie kussens op je bed en voeg een plaid toe voor extra textuur en warmte.

Sfeervolle en functionele verlichting

Goede verlichting in je slaapkamer is essentieel om een gezellige en functionele ruimte te creëren. Het juiste soort licht kan een ontspannen sfeer creëren en je helpen om gemakkelijk in slaap te vallen. Aan de andere kant kan het ook praktisch zijn om een goede verlichting te hebben om bijvoorbeeld een boek te kunnen lezen voordat je gaat slapen. Verlichting kan ook helpen om de ruimte visueel te vergroten en te zorgen voor een algemene sfeer van comfort en welzijn. Kies voor een combinatie van zacht, gedimd licht voor 's avonds en helderder licht voor functionele activiteiten zoals het lezen van een boek. Zo creëer je een slaapkamer waarin je zowel kunt ontspannen, maar ook functioneel bezig kunt zijn. Vooral in de huidige tijd, waarin het thuiswerken steeds normaler is geworden, zien we dat veel mensen kiezen voor een werkplek op hun slaapkamer.

Zorg voor een nette slaapkamer

Een opgeruimde kamer en een netjes opgemaakt bed zijn belangrijk voor een sfeervolle slaapkamer. Zorg ervoor dat je dekbed netjes over de matras ligt en zorg dat alles van de grond is. Het draagt niet alleen bij aan een visueel aantrekkelijke omgeving, maar het kan ook bijdragen aan een betere nachtrust en een gevoel van rust en ontspanning. Een opgeruimde kamer kan een gevoel van ruimte en orde creëren, waardoor je beter kunt ontspannen en tot rust kunt komen. Een netjes opgemaakt bed zorgt ervoor dat je mentaal voorbereid bent op een goede nachtrust en geeft een gevoel van structuur en orde in de kamer. Door regelmatig je slaapkamer op te ruimen en het bed op te maken, kun je genieten van een sfeervolle en gezellige slaapkamer waarin je optimaal kunt ontspannen.

Friesland, bekend om zijn prachtige meren, terpen en Elfstedentocht, krijgt nu te maken met een storend fenomeen: stijgende energieprijzen. Je vraagt je wellicht af wat dit betekent voor jou als inwoner van Friesland. In deze blogpost bespreken we de oorzaken van de stijgende energieprijzen en hoe je hier als consument het beste mee om kunt gaan.

Wat zijn de oorzaken van de stijgende energieprijzen in Friesland?

Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan de stijgende energieprijzen in Friesland. Een daarvan is de wereldwijde toename van de vraag naar energie. Naarmate de wereldbevolking groeit en de economie zich herstelt van de coronapandemie, neemt de vraag naar energie toe. Dit leidt tot hogere prijzen op de internationale energiemarkten.

Daarnaast speelt de transitie naar duurzame energie ook een rol. Friesland is hard op weg om in 2030 energieneutraal te zijn, en investeert flink in duurzame energieopwekking, zoals wind- en zonne-energie. Deze transitie brengt echter ook kosten met zich mee die doorberekend worden in de energieprijzen.

Hoe kun je als consument het beste omgaan met deze stijgende energieprijzen?

Het is belangrijk om bewust om te gaan met je energieverbruik. Dit betekent niet alleen dat je zuiniger om moet gaan met energie, maar ook dat je op de hoogte moet blijven van de ontwikkelingen op de energiemarkt. Een goede manier om op de hoogte te blijven van de energieprijzen is door regelmatig prijsvergelijkingswebsites, zoals Pricewise, te bezoeken. Door je energiecontract regelmatig te vergelijken met andere aanbieders kun je besparen op je energierekening.

Daarnaast kun je investeren in energiebesparende maatregelen in je huis. Denk hierbij aan het isoleren van je woning, het plaatsen van zonnepanelen of het vervangen van oude, energieverslindende apparaten. Zo bespaar je niet alleen ook op je energierekening, maar draag je ook bij aan een duurzamer Friesland. 

Hoe zit het met je woonverzekering?

Het is goed om te weten dat de stijgende energieprijzen ook gevolgen kunnen hebben voor je woonverzekering. Verzekeraars houden namelijk rekening met de waarde van je woning en je energieverbruik bij het bepalen van de premie. Het kan dus verstandig zijn om je woonverzekering eens onder de loep te nemen en te vergelijken met andere aanbieders.

Wat betekent dit voor Friesland op de lange termijn?

Hoewel de stijgende energieprijzen op korte termijn een uitdaging vormen voor de inwoners van Friesland, bieden ze op de lange termijn ook kansen. Door te investeren in duurzame energie en energiebesparende maatregelen, kan Friesland een voorbeeld worden voor andere provincies in Nederland.

De overgang naar een duurzame energievoorziening zal daarbij nieuwe banen creëren in de groene sector. Denk aan installateurs van zonnepanelen, adviseurs op het gebied van energiebesparing en onderzoekers in de duurzame energietechnologie. Dit kan op termijn bijdragen aan een bloeiende Friese economie.

Het is dus van belang dat zowel de Friese overheid als de inwoners zich inzetten om de uitdagingen die de stijgende energieprijzen met zich meebrengen, om te zetten in kansen. Door samen te werken aan een duurzaam Friesland, kunnen we niet alleen de energieprijzen beter onder controle krijgen, maar ook bijdragen aan een groenere toekomst voor onze provincie.

Ik wil zeker niet zeggen dat de tijd stilstaat in Friesland maar soms lijkt het er wel op. Kilometerslange panorama's van groene weilanden met rode pannendaken van boerderijen en kerktorens rondom die dorpen markeren. Ze lijken bevroren in de tijd.  

Toch verandert er veel. Subtiel en minder subtiel. Grote veranderingen blijven hangen in de herinnering. Het verdwijnen van de mega-rotonde onder Joure bijvoorbeeld, destijds een van de laatste in zijn soort. Of het uit de grond schieten van honderden windturbines bij Lemmer en Makkum die rood knipperend aan de horizon staan of tientallen zonneparken die vele hectares aan grasland aan de zon en het zicht onttrekken.

Voor het vinden van de subtiele verandering ben je aangewezen op foto's van een paar decennia geleden. Zo kwam ik een reportage tegen van de ANWB Friese Merenroute (zie video) gemaakt door mijn dorpsgenoot op leeftijd Eesge Westerhof, ingesproken door zijn vrouw Jelly Westerhof. Deze route was door de ANWB in samenwerking met de provincie Friesland uitgezet in het Friese Merengebied.

Er waren meer van dit soort routes uitgezet in Friesland. De Veen en Woudenroute in het Noordelijke Friese Woudengebied. De Terpenroute in het gebied tussen Dokkum en de Waddenzee.

Het is mij niet opgevallen wanneer de routes zijn opgedoekt en de bordjes verwijderd. Ze zijn wellicht gesneuveld door het digitale routegeweld of duurzaamheidsoverwegingen. Misschien is de tijd rijp om ze weer weer terug te brengen nu we weten dat digitale routes ook zo hun beperkingen hebben.

Lemmer ligt pal aan het IJsselmeer in het zuiden van Friesland en heeft een mooi zandstrand. Buiten het zomerseizoen is er niet veel te beleven op het strand van Lemmer. Het is dan vooral een mooie plek voor de locals om uit te waaien of de hond uit te laten. Het is mooi wandelen op de dijk tussen de Lemmer Beachclub en het monumentale Woudagemaal. Je hebt uitzicht op het IJsselmeer en de met windturbines omzoomde Noordoostpolder. De rijen met windturbines kun je optisch volgen tot aan Urk en bij helder weer nog veel verder.

Vanaf het strand heb je een geasfalteerde strekdam die het strand moet beschermen tegen te grote golfslag bij harde wind. Aan het hoofd van deze strekdam vind je een vierkant gedeelte met bestrating en lage betonnen muurtjes. Er staan een paar niet al te comfortabele metalen bankjes en houders voor afvalbakken en een boompje. Aan de bast te zien is het een eikenboompje. Het geheel toont zich als een in de jaren negentig van de vorige eeuw zorgvuldig getekend stukje openbare ruimte.

Het boompje is maar een paar meter hoog en toch lijkt het erop dat het boompje er al heel lang staat. De bast lijkt verweerd en getekend door de tijd en de vertakkingen suggereren tientallen groeiseizoenen. Arme zandgrond en de onbeschutte plaatsing verklaren mogelijk de langzame groei.

Ik vraag me af of het boompje onderdeel is van het oorspronkelijke ambtelijke ontwerp. Bij de gemeente kunnen ze me niet verder helpen. Daar weten ze het ook niet. Tot het tegendeel blijkt ga ik er daarom maar vanuit dat er op het strand bij Lemmer zich een origineel en onaangetast stukje inrichting van openbare ruimte te vinden is dankzij een eenzaam taai eikenboompje.

Leer Friesland beter kennen vanaf het water 

Friesland heeft haar bezoekers ontzettend veel te bieden! Denk aan de brede diversiteit aan fiets- en wandelpaden, die je langs de mooiste plekken in de regio brengen. Niet alleen op het vasteland is het verkennen van Friesland de moeite waard; breng ook een bezoek aan de Friese Waddeneilanden. Wanneer je al eens met de auto of fiets door de provincie getrokken bent, is het leuk te zoeken naar een alternatief. Een motorboot huren in Friesland om de omgeving vanaf het water te bekijken is daar een goed voorbeeld van. Vanaf het water ziet alles er anders uit! Daarbij is het ontzettend leuk om een tocht te maken, zeker in het voorjaar of de zomer. 

Huur een motorboot bij en particulier 

Er zijn verschillende manieren waarop je een motorboot kunt huren voor het verkennen van Friesland. Kies voor het huren van een boot via een platform, waarop bedrijven en particulieren hun eigen boten te huur aan kunnen bieden. Het aanbod aan motorboten is hier zeer groot, waarbij je de keuze hebt uit modellen met en zonder slaapcabine. Mogelijk wil je meerdere dagen over de Friese wateren varen. Naast de grotere motorboten, kun je ook voor een compact model kiezen. Houd er rekening mee, dat je voor grotere en snellere boten vaak een vaarbewijs nodig hebt. 

Tip: wacht zeker in het voorjaar en de zomer niet te lang met het boeken van een motorboot. Het aanbod slinkt doorgaans snel, wanneer er voor de komende dagen mooi weer voorspeld is. 

Vaar over de verschillende Friese meren 

Wist je dat Friesland over maar liefst 24 meren beschikt? Van deze meren zijn het Sneekermeer, Heegermeer, Slotermeer en Tjeukemeer het meest bekend. Ook De Fluessen worden door veel liefhebbers van de watersport bezocht gedurende het jaar. Met verschillende kanalen zijn de diverse meren met elkaar verbonden. Het maakt het leuk om tijdens je verblijf in Friesland van het ene naar het andere meer te varen. Rond de Friese meren vind je diverse knusse dorpen en steden, waar je alle mogelijkheden hebt om te pauzeren. Geniet er van typische Friese gerechten in één van de bistro’s of restaurants. 

Tip: stippel je route door de provincie vooraf uit en houd hierbij rekening met de bruggen en sluizen die je onderweg tegenkomt. Het komt voor dat deze slechts een deel van de dag bediend worden, in het bijzonder buiten het hoogseizoen om. 

Het tweelingdorp Paesens-Moddergat ligt pal tegen de waddenzeedijk in Noordoost Friesland. Het zijn twee prachtig verstilde vissersdorpjes. Hier en daar zie je nog de eeuwenoude gele geveltjes van de voormalige vissershuisjes. Museum 't Fiskershúske is in een aantal fraaie exemplaren gevestigd en vertelt de historie van de tweelingdorpen. Het is een aanrader als je ter plekke bent.

Een tweetal monumenten op de zeedijk getuigen van de lokale visserijhistorie, een beeld van een vissersvrouw met kind en een gemetseld monument met gedenksteen die herinnert aan het jaar 1883 waarin 83 dorpelingen op zee verdronken in de golven tijdens een zware storm. Het is moeilijk voor te stellen wat het verlies van 83 vaders en zonen moet hebben betekend voor de dorpen. 

Direct over de dijk vind je een van de mooiste landschappen van de Waddenzee. Toont de Waddenzee zich bij laagtij meestal als een oneindige vlakte van slik en geulen, bij Paesens en Moddergat wordt deze vlakte doorsneden door een eeuwenoude rijsdam. Deze rijsdam bestaat uit duizenden niet al te dikke boomstammen die strak in het gelid in twee rijen staan opgesteld. Tussen de rijen liggen grijze blokken basalt lukraak opgestapeld. De rijsdammen hadden tot doel de stroming te onderbreken zodat het slib tijd had om te bezinken voor de landaanwinning. Nu is het vooral een fotogenieke “erfscheiding” die het schier oneindige slik laat overgaan in de kwelders van natuurgebied De Peazemerlannen.

Het schijnt dat de rijsdam honderden jaren oud is. Het zou zomaar kunnen, de eerste keer dat ik er was is bijna een halve eeuw geleden. De rijsdam lag er toen, voor zover ik mij kan herinneren, net zo bij als vandaag de dag. We klommen als kinderen over de basaltblokken en stonden tot onze enkels in het slik. Ik kan me voorstellen dat het er in 1883 niet veel anders heeft uitgezien, alsof de tijd destijds is stilgezet ter ere van de omgekomenen.

Sommige gebouwen neem je voor lief en loop je voorbij zonder er al te veel aandacht aan de schenken. Typisch zo'n gebouw is bijvoorbeeld het NS-treinstation van Leeuwarden. Het is een van de laatste treinstations van het zogenaamde "Standaard NS Type SS derde klasse". Ooit waren er tientallen van dit type stations. Stuk voor stuk zijn ze gebouwd in de tweede helft van de negentiende eeuw. De drie overgebleven exemplaren liggen aan de lijn Harlingen - Nieuweschans. Het betreft de stations van Harlingen (1863), Leeuwarden (1863) en Winschoten (1865).

Ondanks renovaties in 1904, 1924 en 2000 vind je in het station van Leeuwarden nog duidelijke sporen terug van het oorspronkelijke gebouw. De houten kiosk op het buitenterrein bij de perrons verdient meer dan gemiddelde aandacht van de passerende reiziger evenals de centrale hal (zie foto).

De historische gietijzeren overkappingen van de perrons zijn in 2016 verwijderd om vervangen te worden door moderne exemplaren. De oude exemplaren zouden onherstelbaar verwaarloosd zijn en een gevaar voor het publiek tijdens harde wind. Gelukkig heeft de gemeente Leeuwarden met succes er op aangedrongen dat de oude historische overkappingen gerestaureerd en teruggeplaatst zouden moeten worden. Naar verwachting zal dat in in 2023 gebeuren.

Daarna zullen jaarlijks vele duizenden reizigers weer arriveren en vertrekken op en van het monumentale station. Veel reizigers zullen hun bagage, zoals de kwalitatief hoogwaardige harde koffers van Eminent een moment neerzetten en even om zich heen kijken naar de prachtige entourage van het Leeuwarder NS-station. Ze nemen daarmee een voorpoefje van de historische binnenstand van Leeuwarden die nog veel meer moois in petto heeft.

In de kloosterkapel van Jannum was gisteren een verhalenavond. Door de hele provincie Friesland werden verhalen verteld maar mijn interesse ging vooral uit naar Jannum. Daar staat namelijk de meest sfeervolle kloosterkapel van Friesland en daar wordt het verhaal van Gerben en Ybeltsje vertelt. (zie ook blog: Brug Sibrandahûs – liefdeslot of liefdesslot)

Deze keer wordt het vervolg verteld. Het is steenkoud in het kerkje. Ongeveer 10 mensen zijn aanwezig bij deze voorstelling maar er volgen op dezelfde avond nog een paar voorstellingen. Er staan houten stoeltjes klaar in een kring om een klein kolenvuur. Om en om zie je bij de toehoorders pufjes adem in wolkjes condenseren en oplossen in de kou. Gelukkig zijn er dekens voor over de benen en na afloop een kloosterlikeur.

Aan het hoofd van de kring zit een dame gehuld in een dik vest en stola, haar in een knotje. Dikke rood geblokte deken over de benen. Achter in de kapel wordt accordeon gespeeld. Een Iers deuntje, want in de aderen van de speler zit Iers bloed.

Het geheel doet me denken aan de verjaardagen van Beppe Moarrewâld een halve eeuw geleden. Ze woonde in een wâldhûske aan de Molenweg in Murmerwoude. Ze zat dan op een hoge stoel met leuningen prominent als stamoudste aan het hoofd van het gezelschap te glunderen. Haar in een knot. Ze had het hoogste woord. Vertelde verhalen en zong ook nog wel eens een versje. Omke Pieter de groenteboer van Ikkerwâld speelde op de accordeon. Rood haar maar geen Iers bloed voor zover ik weet. Beerenburg en likeur op een rood tafelkleed.

Ik heb gisteravond een tijdreis gemaakt en volgens mij was ik niet de enige.

Je hebt twee soorten mensen. Mensen die ervan houden om op de bonnefooi een gebied of stad te verkennen en mensen die graag gebruik maken van een kaart. De eerste categorie mensen neemt op de koop toe dat ze mogelijk een attractie missen. De tweede categorie mensen accepteert dat ze zich constant moeten afvragen "zitten we nog op de route?". Ik behoor tot de eerste categorie.

In de buurt van Earnewâld ligt het natuurgebied de Alde Feanen. Het is een 4500 hectare groot laagveenmoeras. Het is één van de twintig Nationale Parken in Nederland. Een klein onderdeel ervan is "It Wikelslân". Hier zijn kris-kras twee wandelroutes uitgezet, een van 3 en een van 5 kilometer. Een uitgebreid netwerk van routebordjes getuigt ervan. Geschikt waterdicht schoeisel is een must.

Ik was er gisteren, het was heerlijk fris Novemberweer. Hoewel er redelijk wat auto's stonden bij de ingang van het gebied voelde het niet druk in het gebied. Zo nu en dan passeer je een paar medewandelaars. Highlights zijn de uitkijktoren en twee vogelkijkhutten. Je kunt ze bijna niet missen.

Wat opvalt is dat wandelaars stoppen bij bordjes of aandacht hebben voor hun Smartphone. "We moeten hier linksaf" hoor ik een oudere meneer zeggen tegen een oudere dame. Het stel volgt digitale instructies. Een ander stel dames geeft aan dat ze de bordjes negeren omdat het er gewoonweg teveel zijn. Een verliefd stel loopt aan de hand van een Smartphone voorovergebogen voorbij.

Een oude verweerde houten handwijzer met "Kuierpaad" staat aan het begin van de wandeling. Soortgelijke handwijzers staan bij de twee vogelkijkhutten. Er is een tijd geweest dat mensen hier genoeg aan hadden. Want om eerlijk te zijn, zo groot is het Wikelslân nu ook weer niet. De ingang is notabene ook nog eens de uitgang. Ik ben benieuwd of de oude verweerde handwijzers nog verder aan hun lot worden overgelaten en te zijner tijd opgeruimd in het belang van de vooruitgang.

In Zuidoost-Friesland vind je de Delleboersterheide. Onderdeel van een welhaast 1000 hectare groot natuurgebied onder beheer van It Fryske Gea. De Delleboersterheide leent zich perfect voor een zondagmiddagwandeling. Gisteren was mijn eerste bezoek.

Het was mooi zonnig najaarsweer. Hier en daar geen wolkje aan de lucht. Het parkeerterrein stond vol met auto's maar het gebied blijkt groot genoeg om bijna  niemand tegen te komen. Toevallig treffen we een vrijwilliger van It Fryske Gea, compleet met laarzen en verrekijker. Hij kent het gebied als zijn broekzak want heeft er zijn hele leven bij gewoond.

Hij heeft wetenschappers en natuurvorsers uit Wageningen zien komen en gaan, al dan niet met uit te zetten dassen en andere soorten levende have. Daarnaast groot materieel, vooral in de jaren tachtig in opdracht van onder andere gemeente en waterschap. Het had hier naar het schijnt nog veel mooier kunnen zijn. De waterhuishouding is in de jaren tachtig grondig aangetast. Hoogtes en dieptes met de grond gelijk gemaakt. Door het gebied loopt nog steeds de oorspronkelijke beek de Tsjonger maar deze wordt eigenlijk niet meer gevoed zoals voorheen. De huidige Tsjonger loopt kaarsrecht langs het gebied.

Als restant zijn een paar prachtige poelen achtergebleven. De Catspoele staat bekend als walhalla voor Libellen. Je zou er in het Libelleseizoen veertig soorten moeten kunnen ontdekken. Het informatiebord spreekt ook van de Witsnuitlibelle maar deze is al een hele tijd niet meer gespot.

Daarnaast is er een tweede langgerekte en ondiepe poel. We hebben geluk want prompt verschijnen tientallen pony's om te drinken. Het is een prachtig gezicht. Er drijft iets in het water. Het heeft iets weg van een krokodil. Even waan je je als deelnemer aan een safari in een ver en exotisch wildpark. Niets is minder waar. Je bent gewoon op de Delleboersterheide in Zuidoost-Friesland.

Nu we langzaam de donkere en koude dagen achter ons laten en de zon zich steeds vaker laat zien, wordt het ook een stuk aangenamer om weer plaats te nemen in de tuin. We kunnen ons weer bezig houden met het snoeien en zaaien van planten, onkruid wieden, maaien en afwerken van het gazon en het reinigen van het terras. Hoe je tuin er ook uit ziet, of dat groot of klein is, veel of weinig groen, iedereen heeft van tijd tot tijd nieuwe spullen nodig.  Een echte toevoeging voor in je tuin

En waar kan je al die spullen nou het beste waren? Wat dacht je van een tuinhuis! Tegenwoordig hoef je niet meer de deur uit om op zoek te gaan naar het perfecte huisje voor in de tuin. Gelukkig kunnen we tuinhuisjes online kopen. Een paar van de vele voordelen is dat je meteen het volledige aanbod ziet en kunt filteren op wat jij echt leuk vindt. 

Een tuinhuis is een ware toevoeging voor in je tuin. Het maakt niet uit of je nu een kleine of grote tuin hebt. Het kan voor zoveel verschillende doeleinden worden gebruikt. De een gebruikt hem als extra opbergruimte. Zo blijft de tuin mooi opgeruimd en bovendien blijven de spullen ook droog. Dit is vooral handig als je weinig ruimte hebt. 

De ander tovert een tuinhuis om tot een extra kamer. Zo worden ze gebruikt als logeerkamer, kantoor of speelkamer voor kinderen. Je kunt het zo gek niet bedenken of het bestaat al.  Heerlijk tafelen in de zon

Nu het overdag langzaam langer licht wordt en de temperatuur ook stijgt, is het heerlijk om in de tuin plaats te nemen. En bij een stel fijne stoelen hoort uiteraard ook de juiste tafel. Of dit nu een grote rechthoekige tafel is of een kleine ronde, ook hier geldt, voor iedere tuin is er een passende oplossing. Denk vooral goed na waar je de tafel voor wilt gebruiken en hoeveel ruimte je hebt. En waar je nu ook woont in Nederland, je kan met één druk op de knop een tuintafel in-Friesland of Zeeland kopen.

Ben jij dus nog op zoek naar nieuwe spullen voor in je tuin? Vergeet dan niet om ook online rond te kijken. Een groot aanbod aan tuinartikelen zijn maar een paar klikken van je verwijderd.

Wanneer je net je eerste auto hebt kan het moeilijk zijn om een autoverzekering te kiezen. Er zijn namelijk enorm veel verzekeringen waar je uit kan kiezen. Toch willen meeste mensen een goedkope autoverzekering, zodat ze geld over hebben. Het afsluiten van je autoverzekering is echter niet iets dat je zomaar even snel zou moeten doen. Het is belangrijk rekening te houden met wat je nodig hebt en waar je voor wilt betalen. In dit artikel kijken we naar hoe een autoverzekering in elkaar zit, zodat jij de beste keuze kan maken tijdens het afsluiten van je autoverzekering!

Wat beïnvloedt een autoverzekering?

Een autoverzekering wordt door enorm veel factoren beïnvloed. Dit zie je voornamelijk aan het maandelijkse bedrag dat je betaald. 

Allereerst wordt er gekeken naar je leeftijd. Ben je jonger dan vijfentwintig jaar of ben je beginnend bestuurder? Dan zal je autoverzekering duurder zijn dan iemand die vijftig is en 30 jaar rijervaring heeft. Hoe komt dit? Dit heeft te maken met je ervaring. Hoe meer ervaring je hebt hoe lager je maandelijkse bedrag is.

Verder bouw je ook schadevrije jaren op als je rijdt. Heb je bijvoorbeeld al twintig jaar geen ongeluk gehad? Dan zal je maandbedrag lager zijn dan iemand die elk jaar schade rijdt. Je autoverzekering vergoedt namelijk je schade en hoe vaker je schade moet melden, hoe hoger je termijnbedrag wordt.

Je verzekeraar neemt ook in acht waar je woont. In dichtbevolkte gebieden zal het bijvoorbeeld veel duurder zijn om een auto te nemen. Dit komt, omdat er meer kans is op schade dan in dunbevolkte gebieden. Woon je dus in een klein dorpje in Friesland? Dan zal je maandbedrag veel lager zijn dan bijvoorbeeld wanneer je woont aan de grachten van Amsterdam.

Soort autoverzekering

Nu je een beetje weet wat beslist hoe duur je autoverzekering wordt kan je kijken naar het soort autoverzekeringen. Er worden bij elke verzekeraar twee tot drie verzekeringen aangeboden. Dit is de WA verzekering, de WA plus verzekering en de all-risk verzekering. Een WA verzekering is voor elke auto in Nederland verplicht. Het is te vergelijken met een basis pakket. Voor een WA plus verzekering kan je dus verwachten dat dit bestaat uit het basis pakket met extra toevoegingen. Ten slotte, is een all-risk verzekering een autoverzekering waar je verzekerd bent voor alle schade die er aan je auto ontstaat of aan een andere auto ontstaat die jij met jouw auto hebt veroorzaakt.

In Joure is het iedere derde donderdag in september Jouster Merke. Tenminste, als er niets tussenkomt zoals de Coronabeperkingen in 2021. Het is moeilijk voor te stellen dat de Jouster jaarmarkt gisteren dus voor de meer dan vijfhondervijftigste keer georganiseerd is. Bijna dertig jaar na de eerste Jouster Merke voer Columbus naar het westen op zoek naar Amerika. 

Joure zal op dat moment niet veel meer zijn gewest dan wat huizen en winkeltjes op een zandrug. Deze zandrug bepaalt de Noordwest-Zuidoost oriëntatie van Joure. De huidige kilometerlange Midstraat volgt deze lijn perfect. Sterker nog, het historische hart van Joure lag tussen het voormalige dorp Westermeer, de Jouster toer en het Tolhuis. Alledrie hebben ze de eeuwen doorstaan. De eerste is een eeuwenoude toren die teruggaat tot de Middeleeuwen en in verband wordt gebracht met tempeliers. De tweede ook imposant maar veel minder oud. Je mag ervan uitgaan dat de eerste Jouster merkes zich rond deze torens zich hebben  afgespeeld.

Tijdens de Merke had iedereen, ongeacht rang of stand een vrije dag. Het moet er wild aan toe zijn gegaan. Er zal een markt zijn geweest met vee en lokale producten, kaas, worst, gerookte paling, middeltjes en elixers. Daarnaast vermaak in allerlei soorten en maten. muziek, toneel, een draaiend rad, een kop van jut. Spelende kinderen met hoepels en tollen. Om nog maar te zwijgen van de genuttigde alcoholische dranken.

Als je goed oplet vind je veel hiervan terug tussen het geweld van de moderne tijd zoals t-shirts, zonnebrillen, knoflookpersen, wonderdoekjes, -sponzen en -zemen, en voetzalf die belooft je van je vermoeide voeten af te helpen.

Je ziet de paardenmarkt, een palingroker, lokale slagers met droge worst en spek, een klompenmaker, een draaiend rad, een trekharmonica. Pompoenen, oliebollen en poffertjes, een kunstenaar, een groenteboer. 

Maar toch, er ontbreekt iets belangrijks tijdens de 2022 editie van de Jouster Merke. Ieder jaar staat steevast tegenover het Tolhuis bij de Tolhuisbrug de kop van Jut. Deze keer niet. Ik vraag me af waarom. Hij moet er tenslotte honderden keren hebben gestaan. Tijd voor actie, zodat ook de kop van Jut er weer bij is op de derde donderdag in september 2023.

Alle elf Friese steden hebben in 2018 een stadsfontein gekregen in het kader van Leeuwarden Culturele hoofdstad. Elf stadsfonteinen ontworpen door evenzovele internationale kunstenaars van naam en faam. De fonteinen staan er inmiddels dus al meer dan vier jaar.

Hoewel er in 2018 best wel wat gemor is geweest over de kosten, de te kiezen locatie en, in geval van de Dokkumer IJsfontein, de opwekking van de benodigde energie, zijn de fonteinen uiteindelijk opgenomen in het hart van menig Fries. Ze horen nu net zo bij de Friese steden als de Oldehove bij Leeuwarden, De Waterpoort bij Sneek, het planetarium bij Franeker en de Broerekerk bij Bolsward.

Ik kom tot deze conclusie omdat ik regelmatig de Love-fontein in Leeuwarden bezoek. Twee metershoge gezichten die elkaar aanstaren en bij windstil weer gehuld zijn in kunstmatige mistvlagen. Ik kom hier niet zozeer vanwege de fontein zelf maar als vaste “pleisterplaats” tijdens een fietstochtje. De fontein in Leeuwarden staat voor het treinstation midden in een mooi onderhouden gazon met rondom bankjes van beton en hout. Het is er altijd gezellig druk. Halers en brengers rijden af en aan en niet alleen voor treinreizigers. Ook rijinstructeurs gebruiken het plein om lesrijders op te pikken en weer af te leveren.

Het is opvallend hoeveel mensen van de fontein een foto van maken, een selfie of zelfs een vlog. Zoveel “media-aandacht” voor een fontein maakt nieuwsgierig. Bij navraag blijkt dat zowel toeristen als inwoners van Friesland bezig zijn met een persoonlijke elffonteinentocht. Ze bezoeken ze stuk voor stuk per fiets, auto of motor, maken foto’s voor een eigen verzameling en kiezen een persoonlijke favoriet.

Nu nog een stempelkaart.

Veenklooster is een streekdorp met in het midden een brinkachtige ruimte. De nederzetting heeft nooit een kerk gehad, maar de ontwikkeling hangt wel samen met een kloosterstichting. Het is ontstaan bij een kruising van wegen van en naar Kollum, Oudwoude, Kollumerzwaag en Twijzel.

In de 11de of 12de eeuw is het gebied in cultuur gebracht. In de 13de eeuw stichtten de premonstratenzers er vanuit Dokkum het vrouwenklooster De Olijfberg, waarvan de eerste vermelding in 1287 bekend is en waarvan het grondbezit dankzij legaten groeide tot ongeveer 245 ha. Het klooster is in 1579 verlaten en in 1644 kwamen de restanten van de gebouwen en de landerijen in het bezit van de familie Van Fogelsangh. Zij stichtte op de kloosterterreinen een state die nog steeds het middelpunt van de nederzetting is. De monumentale, neoclassicistische boerderijen, de personeelsonderkomens in chaletstijl en het statige ‘Lyts Slot’ die bij de state horen, staan rond en ten (noord)oosten van de state. Ten westen daarvan ontwikkelde zich een kleinschalige bebouwing rond de brinkruimte en langs de wegen naar Kollumerzwaag en Twijzel. In de bebouwing zijn vriendelijke huisjes en woudboerderijtjes uit voornamelijk de 19de eeuw en een herberg die tot een grote en drukke dancing is uitgebouwd.

Fogelsanghstate is een landhuis dat in het midden van de 17de eeuw is gebouwd, omstreeks 1734 met een beuk vergroot en aan het einde van de 18de eeuw van een nieuwe gevel met pilasters is voorzien. Met het oog op een koninklijk bezoek is de state in 1873 verhoogd en gepleisterd. Het landhuis heeft een museumfunctie. Eromheen en erachter ligt een van de uitgestrektste parken van Friesland. In de 18de eeuw had het een barokaanleg. Lucas Roodbaard heeft er in de eerste helft van de 19de eeuw in verschillende fasen een landschapspark van gemaakt met afwisselend parkachtig en bosachtig karakter. Er zijn allerlei verrassingen te vinden: driewegbruggetje, ijskelder, kluizenarij, een zeer hoge heuvel met grote theekoepel bij een ruim hertenkamp. Vooral de vijverpartij is fascinerend.

Ysbrechtum is een komdorp met mogelijk een terpverleden. Het kerkhof ligt namelijk vrij hoog. Het dorp ligt dichtbij Sneek, met welke stad het in 1844 een verbindingsweg kreeg, de met puin verharde weg van Sneek naar Bolsward. Tussen Ysbrechtum en Tjalhuizum kwam een tolhuis dat er nog altijd staat. Tjalhuizum is oorspronkelijk een terpdorp en is tegenwoordig een agrarische nederzetting van een paar boerderijen en een kerkhof met een toren uit 1871. Voordat de weg naar Sneek er kwam was Ysbrechtum via de Franekervaart naar het waterwegennet van Friesland ontsloten.

De kom van het dorp is gevormd aan weerszijden van de Epemawei, bij de afslag van de weg naar Scharnegoutum, de Kleasterwei. De kronieken spreken van een nette buurt en een door bomen omzoomde lommerrijke entree van het dorp. De entree vanuit Sneek is breed en omzoomd door een buurt, maar veel allure is er niet meer. De nette buurt is gebleven want de Epemawei is vooral aan de noordzijde omzoomd door een reeks notabele woningen, de brede middengangwoningen, die voor de tweede helft van de 19de eeuw zo kenmerkend zijn voor de Friese dorpen van enige betekenis.

Hoewel de kerk op het hoge en met een ijzeren hek van de weg afgegrensde kerkhof aan het einde van de 18de eeuw met lof wordt genoemd, wordt zij in 1865 vervangen door het huidige, ontworpen door de Sneker stadsarchitect Meinse Molenaar. Het is een gebouw in een mengstijl dat uit een ruime kerkzaal met grote rondboogvensters en een aanzienlijk lager en smaller aangebouwd koor bestaat. De toren heeft een naaldspits. Een praalgraf uit 1696 van de bewoners van Epemastate siert de kerk.

Epemastate is gelegen in een ruim park met bos en is eeuwenlang de residentie geweest van adellijke families. De state dateert uit de eerste helft van de 17de eeuw en is vaak verbouwd: laatstelijk ingrijpend aan het einde van de 19de eeuw. Een poortgebouw met woonverdieping markeert de oprijlaan.

Op het moment van schrijven loopt in Friesland het Tsjerkepaad evenement. Ieder jaar in de maanden juli tot september openen honderden monumentale kerken in Friesland hun deuren voor toeristen en belangstellenden.

Omdat ik in de buurt ben loop ik even binnen bij de kerken in Ysbrechtum en Folsgeare. Deze dorpen liggen noordwestelijk van Sneek aan weerskanten van de A7. Het is bijzonder hoe deze kerken ten opzichte van elkaar verschillen. De kerk in Ysbrechtum is rijk versierd met rouwborden en wat dies meer zij en in de kerk is Folsgeare staat soberheid voorop. In Ysbrechtum staat Epemastate, dat verklaart het een en ander.

Door de soberheid van de kerk in Folsgeare ga je daar wat meer op zoek naar details. Ik zie prachtige eeuwenoude statenbijbels, een vaas met plastic Hedera. Deze staat in de vensterbank en baadt in het zonlicht dat door het venster naar binnen valt. Ik zie bodemvondsten zoals potscherven een flesjes die op een tafel zijn uitgestald. Ik lees in gouden letters "Zingt Godes Eer" als ondertitel van het orgel en ik zie vier fluwelen collectepongen aan een stok die strak tegen de muur in het gelid staan. Ze dateren uit 1825 staat op een kaartje! Deze "pongen" brengen me direct terug naar mijn jeugd. Hoe vaak heb ik geld gegooid in soortgelijke pongen, of net gedaan alsof.

Op de pongen van Folsgeare ontbreken de D's en K's die er in mijn geboortedorp in gouddraad op geborduurd waren. Ze stonden voor kerkvoogdij en diaconie. Dat weet ik nu. Toen wist ik dat niet en waren ze voor gewoon het kwartje en het dubbeltje.

Abbega is een terpdorp dat in de Middeleeuwen is ontstaan. Het was over water goed ontsloten: de Abbegasteropvaart verbond het dorp met de Bolswarder Zeilvaart. Over land was het niet goed te bereiken. Na de dijkbouw kwam Abbega ten noorden van de Hemdijk te liggen. De grietenijkaart in de Schotanus-atlas (1716) laat geen enkele weg of pad zien. Wel is zichtbaar dat er buiten de kleine kerkbuurt een aantal buurten en staten in het buitengebied van het dorp liggen, ook ten noorden van de Wymerts of Bolswardervaart.

In de Tegenwoordige Staat van Friesland (1788) wordt dat bevestigd: ‘een dorp van middelbaaren omtrek …. Hetzelve ligt ten Westen van Oosthem en nader aan den Hemdyk. De kerk deezes Dorps pronkt insgelyks met een fraai Orgel. Weleer had men hier verscheiden Adelyke Staten, met naame Attema, Sytinga, en Bonninga in het buurtje de Morra, naar ’t welk ook een watertje ten Noorden des dorps, waardoor de Bolswerdervaart naar de Nieuwezyl loopt, den naam van Morra- of Morwieltje draagt. In de buurt, die niet groot is, en de Abbegaster-Ryge genaamd wordt, lagen oudtyds Wigmana en Heeringa, en in de Oosterbuuren, Bangama.’ De Abbegasterrige en Oosterburen zijn ook op de kaart in de Eekhoff-atlas (1851) ten noorden van de vaart aangegeven. Bij de buurt Abbegasterketting ligt een ‘draai’ over de vaart.

De kern van de kerk, oorspronkelijk gewijd aan Sint-Gertrudis, is nog middeleeuws, maar het gebouw met een driezijdige sluiting is in 1809 helemaal ommetseld. De toren werd waarschijnlijk toen voorzien van de houten bovenbouw. In de toren hangt een klok die in 1647 door Jacob Noteman is gegoten.

De doorgaande weg loopt nu strak om de zuidwestelijke flank van het dorp. De kerkbuurt aan de andere zijden bezit een gevarieerde bebouwing, waarin de voormalige school, de schoolmeesterswoning of pastorie en burgeren arbeiderswoningen elkaar afwisselen. Ten noorden van de oude kern zijn de nieuwe school en recent een uitbreidingswijk ten westen van de opvaart tot stand gekomen.

Folsgare is een terpdorp dat is ontstaan in de Middeleeuwen. Het dorp heeft lang slechts een kleine kerkbuurt gehouden. Langs de Tsjaerddyk die naar Nijland leidde, stond al vroeg een flinke reeks boerenbedrijven. Ten zuiden van het dorp lag eveneens een groep boerderijen, maar die waren niet op het dorp gericht. De Folsgarer Opvaart bood een ontsluiting in zuidelijke richting om via de Oude Rijn verbinding te hebben met de Wymerts of Bolswardervaart aan de ene en met de Geeuw tussen Sneek en IJlst aan de andere kant. Met dit waterwegenstelsel waren de zuidelijke boerderijen, elk met een eigen opvaart, eveneens ontsloten. Op de kaart in de atlas van Schotanus uit 1716 is dat aangegeven.

De Tegenwoordige Staat van Friesland meldde in 1788 niet veel: ‘een Dorp van middelbaaren omtrek en landeryen, doch gering van buurt: hetzelve bevat 20 stemdraagende plaatsen, en ligt in den hoek van gemelden Tjaarddyk, tusschen Nieuwland en Sneek. Weleer lag hier de State Walma. In 1498 werd hier de kerk met den toren afgebrand door de Soldaaten, die de Vetkooper Tjerk Walta had in ’t land gebragt; ook kwamen daarby twee huislieden om, die op den toren gevlugt waren.’

De middeleeuwse kerk is in 1875 door de huidige zaalkerk met driezijdige koorsluiting vervangen, maar de zadeldaktoren is mogelijk nog 13de-eeuws. De meeste oude dorpsbebouwing is te vinden aan de Tsjaerddyk. Het dorp is na de Tweede Wereldoorlog aanzienlijk uitgebreid, eerst met een oostelijk kwartier, later met een wijk aan de zuidzijde. In de landerijen rond Folsgare staan grote, soms monumentale boerderijen.

Ten noorden van Folsgare ligt Tjalhuizum (Fr.: Tsjalhuzum), een buurschap van enkele boerderijen en een toren op een terp. Het heeft een verleden als middeleeuws terpdorp. De kerk is in 1823 afgebroken, maar de toren werd in 1871 nog geheel vernieuwd, een toren van drie geledingen en een ingesnoerde spits. Tussen Folsgare en Tjalhuizum is in het midden van de jaren vijftig het verzetsmonument van Wymbritseradiel opgericht: een wakkere haan op een hoge piloon.


0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 | 102 | 103 | 104 | 105 | 106 | 107 | 108 | 109 | 110 | 111 | 112 | 113 | 114 | 115 | 116 | 117 | 118 | 119 | 120 | 121 | 122 | 123 | 124 | 125 | 126 | 127 | 128 | 129 | 130 | 131 | 132 | 133 | 134 | 135 | 136 | 137 | 138 | 139 | 140 | 141 | 142 | 143 | 144 | 145 | 146 | 147 | 148 | 149 | 150 | 151 | 152 | 153 | 154 | 155 | 156 | 157 | 158 | 159 | 160 | 161 | 162 | 163 | 164 | 165 | 166 | 167 | 168 | 169 | 170 | 171 | 172 | 173 | 174 | 175 | 176 | 177 | 178 | 179 | 180 | 181 | 182 | 183 | 184 | 185 | 186 | 187 | 188 | 189 | 190 | 191 | 192 | 193 | 194 | 195 | 196 | 197 | 198 | 199 | 200 | 201 | 202 | 203 | 204 | 205 | 206 | 207 | 208 | 209 | 210 | 211 | 212 | 213 | 214 | 215 | 216 | 217 | 218 | 219 | 220 | 221 | 222 | 223 | 224 | 225 | 226 | 227 | 228 | 229 | 230 | 231 | 232 | 233 | 234 | 235 | 236 | 237 | 238 | 239 | 240 | 241 | 242 | 243 | 244 | 245 | 246 | 247 | 248 | 249 | 250 | 251 | 252 | 253 | 254 | 255 | 256 | 257 | 258 | 259 | 260 | 261 | 262 | 263 | 264 | 265 | 266 | 267 | 268 | 269 | 270 | 271 | 272 | 273 | 274 | 275 | 276 | 277 | 278 | 279 | 280 | 281 | 282 | 283 | 284 | 285 | 286 | 287 | 288 | 289 | 290 | 291 | 292 | 293 | 294 | 295 | 296 |
Nieuwe encyclopedie van Fryslân voor slechts € 29,90 incl. verzenden!

Bijna 8 kilogram aan kennis over Friesland! Wees er snel bij want op is op.

De Nieuwe Encyclopedie van Fryslân is een onmisbare aanvulling in de boekenkast voor iedereen die gek is van Fryslân en meer wil weten van deze provincie. Op 15 september 2016 verscheen de vierdelige encyclopedie die rond de 3000 pagina’s telt, 11.000 trefwoorden bevat en ruim 8 kilo weegt. De encyclopedie staat bomvol actuele kennis over Fryslân en is een echte pageturner geworden.

Voor al diegenen die dit standaardwerk over Fryslân altijd al hadden willen hebben! Nu voor een wel heel speciaal prijsje! Maar let op! Op = Op!