Oldeholtwolde - dorp in Friesland

|

Oldeholtwolde

Oldeholtwolde
©: Hendrik van Kampen

Oldeholtwolde is een klein streekdorp dat in de late Middeleeuwen op de kruising van de oude Weerdijk en de Slingerweg is ontstaan. De Weerdijk is duidelijk weergegeven op de grietenijkaart van Weststellingwerf in de atlas van Schotanus uit 1716 en slingerde zich door het westen en noorden van de grietenij. Hij kwam uit het zuiden bij Oldetrijne, en liep dan door Oldelamer en Nijelamer en nog verder naar het oosten door Nijeholtwolde om bij Oldeholtwolde een bocht naar het zuiden te maken tot de westelijke flank van Ter Idzard. Op de kaart is te zien dat het noordelijke gedeelte van het uitgestrekte dorpsgebied tot de Tsjonger of Kuinder bestond uit venen en lage hooilanden.

In de Tegenwoordige Staat van Friesland uit 1788 werd het dorp beschreven: ‘dit Dorpje ligt wederom ten Noordoosten der twee voorige. "t Zelve had ook eertyds eene Kerk aan den Noordkant van gemelden Weerdyk, doch die al in de voorige eeuw is afgebroken; zynde nog het Kerkhof overig. Een klein gedeelte van de landen deezes Dorps ligt binnen dien Weerdyk; doch ’t meeste, naar de Kuinder liggende, is laag weid- en hooiland met kostelyke klyngronden; en echter wordt ’er tot nog toe geen turf van eenig belang gegraaven, om dat de uitvaart zeer bezwaarlyk is, wegens de ondiepten die aldaar in de rivier de Kuinder zyn.’ Er werd ook nog gemeld dat de rijweg van Schoterbrug naar Wolvega door dit dorp loopt. Op de kaart in de Eekhoff-atlas uit 1850 is te zien dat de venen volop in exploitatie zijn en dat de in 1828 aangelegde rijksstraatweg van Leeuwarden naar Zwolle dwars door het dorp is gekomen.

In 1875 werd bij de kruising wel weer een kerk gebouwd, ontworpen door F. Brouwer uit Cornjum. Zij is een vrij grote zaalkerk met een driezijdig gesloten koor en een half ongebouwde ranke toren van drie geledingen en een ingesnoerde spits. De aardig in mengstijl gedetailleerde kerk heeft neogotische spitsboogvensters gekregen. Door de recente autosnelweg is het dorp in tweeën gesneden.

Colofon

Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel

© Foto voorblad: Hendrik van Kampen


Nieuwe encyclopedie van Fryslân voor slechts € 29,90 incl. verzenden!

Bijna 8 kilogram aan kennis over Friesland! Wees er snel bij want op is op.

De Nieuwe Encyclopedie van Fryslân is een onmisbare aanvulling in de boekenkast voor iedereen die gek is van Fryslân en meer wil weten van deze provincie. Op 15 september 2016 verscheen de vierdelige encyclopedie die rond de 3000 pagina’s telt, 11.000 trefwoorden bevat en ruim 8 kilo weegt. De encyclopedie staat bomvol actuele kennis over Fryslân en is een echte pageturner geworden.

Voor al diegenen die dit standaardwerk over Fryslân altijd al hadden willen hebben! Nu voor een wel heel speciaal prijsje! Maar let op! Op = Op!