Vinkega - dorp in Friesland

|

Vinkega

Vinkega
©: Hendrik van Kampen

Vinkega is een streekdorp dat in de Middeleeuwen is ontstaan aan de Binnenweg van Oldemarkt naar Noordwolde, een ontginningsas waaraan ook Blesdijke, Peperga en Steggerda zijn ontwikkeld. In het oosten van de streek kwamen de Binnenweg en Bovenweg samen. Op de grietenijkaart in de atlas van Schotanus uit 1716 is te zien dat net als bij de andere dorpen aan de Binnenweg de bebouwing aan de noordzijde ligt, wat nog steeds het geval is. Nabij de vaart staat ook de kerk.

In de Tegenwoordige Staat van Friesland werd in 1788 van Vinkega gemeld: ‘dit Dorp ligt ten Westen van ’t voorige Noordwolde aan denzelfden rydweg, die wegens het geboomte en de bouwlanden ter wederzyden niet min vermaaklyk dan de voorgaande is. De turf, die hier gegraaven wordt, kan door de Finkegaster Sloot, die uit de Noordwolder Sloot naar de Veenen gegraaven is, en door de Opsplyting en andere Wyken, gemeenschap met de Vierde Parten heeft, naar de Linde worden afgevoerd. Weleer zag men hier by de Kerk een spitsen toren van een byzonder en doorlugtig maaksel; doch die, bouwvallig geworden zynde, in 1754 is weggebroken. … Ook zyn hier de turfgraaveryen zeer aan ’t afneemen. Onder dit Dorp … behooren de buurtjes Wester-Hoeve en Ooster-Hoeve, niet verre van de Linde. Van dit Dorp loopt een rydweg door de landen naar Oldeholtpade, door een Wad in de Linde; doch deeze weg wordt sedert lang niet meer gebruikt.’ De hier genoemde buurtjes zijn veel later het dorp De Hoeve gaan vormen.

De kerk is in 1899 vervangen door een nieuw gebouw naar plannen van B. Rouwkema die ook de hervormde kerk van Steggerda ingrijpend zou gaan verbouwen. Het is een zaalkerk met een driezijdige sluiting met steunberen bij de traveeën en vensters en detailleringen die in hun mengstijl nog het meest naar de neogotiek verwijzen. De toren is opnieuw een bijzonder maaksel want het is een gedrongen zadeldaktoren waarvan de naald niet, zoals gebruikelijk in Friesland west-oost, maar noord-zuid is gericht.

Colofon

Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel

© Foto voorblad: Hendrik van Kampen


Nieuwe encyclopedie van Fryslân voor slechts € 29,90 incl. verzenden!

Bijna 8 kilogram aan kennis over Friesland! Wees er snel bij want op is op.

De Nieuwe Encyclopedie van Fryslân is een onmisbare aanvulling in de boekenkast voor iedereen die gek is van Fryslân en meer wil weten van deze provincie. Op 15 september 2016 verscheen de vierdelige encyclopedie die rond de 3000 pagina’s telt, 11.000 trefwoorden bevat en ruim 8 kilo weegt. De encyclopedie staat bomvol actuele kennis over Fryslân en is een echte pageturner geworden.

Voor al diegenen die dit standaardwerk over Fryslân altijd al hadden willen hebben! Nu voor een wel heel speciaal prijsje! Maar let op! Op = Op!